بخشی از فعالان بازار سرمایه در چند موقعیتی که شاخص به صورت دفعی و مقطعی مثبت شد، آن را پایانی بر رکود بازار دانسته اند که گذشت زمان نشان داد تصورات فوق اشتباه بوده است، در حال حاضر نیز شاخص بورس از اواخر مهر ماه از محدوده 71 هزار بالاخره جدا شده و رشد قابل توجهی داشته است .
هم اکنون عده ای از فعالان بازار سرمایه این رشد را همانند موارد پیشین قبلی گذری و مقطعی عنوان می کنند و برخی از تحلیلگران نیز نوید برگشت بازار را می دهند . از دیدگاه بنیادی سه محرک برای رشد بازار سهام در شرایط فعلی وجود دارد :
1) کاهش سود بانکی ( محدوده ی 18درصد بهترین محرک برای رشد بازار است )
2) تصویب اجرای کامل بسته ی خروج از رکود (و یا اجرای سیاست هایی شبیه به آن )
3) توافق هسته ای
به نظر می آید رشد بازار بورس در برهه فعلی به دلیل خوشبینی به توافق هسته ای بوده است و دو عامل دیگر تنها محرک بلند مدت رشد بازار سرمایه هستند که کیفیت تحقق آنها نیز مبهم است.
در حال حاضر با سه نشانه محکم می توان حکم به اتمام نزول بازار سرمایه داد که در ادامه بررسی می شود .
1: روند p/e :
برای اینکه بتوانیم رشد فعلی بازار را متمایز از رشد های کوتاه نیمه 9 ماه گذشته بدانیم ، ابتدا روند حرکتی نسبت قیمت به عایدی ( p/e ) بازار سرمایه را بررسی می کنیم .
اولین نشانه رشد بازار در 30 مهر ماه رقم خورد . نسبت p/e بازار سرمایه پس از 9 ماه نزولی بالاخره این روند را شکسته است . نکته مهم اینکه با بازگشایی سهم هلدینگ خلیج فارس در ابتدای آبان انتظار افت p/e بازار سرمایه می رفت که p/e تحلیلی 14 آبان نشان می دهد که بازار از آن افت نیز براحتی عبور کرده است . حتی اگر بازار سرمایه در روزهای آتی روند خنثی نیز داشته باشد دومین کندل سبز p/e شکل خواهد گرفت که نشانه مهمی برای برگشت بازار است.
2: معاملات خرد :
ارزش معاملات روزانه بازار می تواند نشان دهنده میزان حجم جابجایی نقدینگی و در نهایت میزان رونق و رکود در بازار باشد . در بررسی معاملات روزانه بازار عموم تحلیلگران به نتایج سیستماتیکی دست پیدا نخواهند کرد، عمده دلیل آن را می توان در معاملات بلوکی دانست، معاملات بلوکی عمدتا داده های خام را دچار انحراف خواهند کرد . روند حرکتی معاملات خرد بازار می تواند داده های بهتری را در اختیار تحلیلگر قرار دهد.
در جدول زیر ارزش معاملات خرد بازار و شاخص در فصل پاییز گرد آوری شده است .