نقش تأمین مالی در بهبود یا افت عملکرد بخش واقعی اقتصاد آنچنان پُررنگ و جدی است که تصور برداشتن گامی اثرگذار در مسیر اصلاح ساختاری اقتصاد، بدون تعیین سازوکاری موفق در حوزه تأمین مالی ناممکن است.
بانک مرکزی در نظام مالی بانک محور کشور در زمینه مقاومسازی شبکه بانکی مسئولیت بیشتری بر عهده خواهد داشت و باید از توانایی کارشناسی لازم جهت مدیریت ریسک سیستمی برخوردار باشد.
اگر میخواهیم اقتصاد مقاومتی در سال ۹۶با دو بال تولید و اشتغال به پرواز درآید، چارهای جز افزایش ظرفیت، تقویت و حمایت درست از شبکه بانکی نداریم و این مهم نیز جز با تصحیح انتظارات، سازوکارها و فرایندهای مرتبط با بانکها محقق نخواهد شد.
طراحی ساختار حاکمیت شرکتی مناسب در داخل هر بانک و در شبکه بانکی، میتواند بسیاری از مشکلات بالقوه و فعلی شبکه بانکی را برطرف کرده و اعتماد متقابل بین ذینفعان نظام بانکی را ارتقا بخشد.
نظام بانکی به عنوان پیشران اقتصاد ایران در صورتی میتواند زمینهساز بروز و ظهور اقتصاد مقاومتی شود که یک برنامه چند وجهی برای رفع مشکلات بازار پول طراحی و اجرا شود.
مداخلات فوری دولتها در بحرانهای بانکی هر چند در ابتدا بسیار هزینهبر هستند، اما میتوانند عملکرد بهتری در بعد کلان داشته و بدهیهای عمومی را کمتر افزایش دهند.
صوری شدن معاملات بانکی سبب میشود که اولا، نظام بانکی از پیمودن مسیر تحقق اقتصاد مقاومتی باز بماند و ثانیا، برداشت عمومی جامعه نسبت به عملکرد نظام بانکی کشور در جهت انطباق با شریعت اسلامی مثبت و رضایتبخش نباشد.
نامگذاری سال ۱۳۹۶تحت عنوان «اقتصاد مقاومتی: تولید-اشتغال» از سوی مقام معظم رهبری، ضرورت توجه به مسأله اشتغال (بالاخص اشتغال نیروی کار جوان کشور) را خاطر نشان میسازد.
مسئولیتپذیری و تعهد بانک مرکزی در زمینه افشای به موقع و دقیق آمارهای اقتصادی بر اساس تقویم آماری، اقدامی مثبت بوده و منافع گوناگونی به همراه خواهد داشت.
ارزیابی آمارهای حسابرسی شده نشان میدهد که وضعیت نسبت کفایت سرمایه در شبکه بانکی کشور مناسب نیست. اصلاح رویکرد نظارتی بانک مرکزی از جمله مواردی است که میتواند به بهبود این شاخص کمک کند.
استفاده از الگوهای بررسی سلامت بانکی همچون مدل کملز در چارچوب بانکداری اسلامی، نیازمند طراحی و به کارگیری شاخصهای مناسب جهت ارزیابی انطباق فعالیتها و اقدامات نظام بانکی با شریعت است.
نقش شفافیت در شبکه بانکی از جهت کاهش عدم تقارن اطلاعات برای فعالان بازار و نهادهای نظارتی دارای اهمیت است. در این رابطه کمیته بال، ۶طبقه افشای اطلاعاتی را به بانکهای جهان توصیه میکند.
با توجه به گستردگی و حجم بالای داراییهای سمی در شبکه بانکی کشور، ضرورت دارد تا برنامهای جامع از سوی بانک مرکزی و وزارت اقتصاد برای حل این مشکل تدوین شود. در این رابطه، تشکیل شرکت مدیریت دارایی دولتی میتواند مفید باشد.
نقدینه- شفافیت بانکها میتواند نقش موثری در ارتقای سلامت و پیشگیری از وقوع بحرانهای بانکی داشته باشد. چرا که اطلاعات از میزان ریسک و عملکرد مالی بانکها، آنها را به سمت رفتارهای محتاطانهتر سوق میدهد.
موضوع حرام یا حلال بودن نحوه عملیات بانکی از ابتدای تاسیس بانک در ایران مطرح بوده و یکی از دلایل استقبال کم رنگ مردم به بانکهای نخستین استقراضی و شاهی، عدم اطمینان به حلیت فعالیت بانکی در آنها بوده است.
تخمین شاخص کملز بر اساس صورتهای مالی جدید و استفاده از شاخصهای بومی و تکمیلی در محاسبه آن، تصویر شفافتری از وضعیت سلامت شبکه بانکی کشور ارائه خواهد داد.
بحث تامین مالی به خصوص در کشورهای در حال توسعه از اهمیت دو چندانی برخوردار است؛ کشورهای در حال توسعه به منظور پیشرفت در عرصههای مختلف اقتصادی نیاز به منابع مالی فراوان دارند.