به گزارش پایگاه خبری نقدینه، با توجه به نقش پست بانک ایران در برنامه ششم توسعه کشور، گفتگوئی با داود کریمی مدیر امور سازمان، برنامهریزی و توسعه منابع انسانی انجام شده است که از نظرتان میگذرد:
آقای کریمی لطفاً در ابتدا درخصوص مفهوم برنامه توسعه توضیح دهید؟
لازم است دراینجا ابتدا دو مفهوم را بطور جداگانه تعریف کنیم یکی مفهوم برنامهریزی و دیگری مفهوم توسعه. برنامهریزی عبارت از یک تلاش و همکاری آگاهانه است که طی آن ستاد مرکزی از طریق ابزارهای مشخص، متغیرهای اقتصادی موردنظر را تحت تأثیر قرار می دهد تا به اهداف از قبل تعیین شده خود در جهت توسعه دست یابد یعنی بطور کلی برنامهریزی فرآیندی از عقلانیت انسان برای دستیابی به اهداف مشخص است. بنابر این باید برنامهریزی عقلانی و براساس منطق صورت بگیرد، پس برنامهریزی بر مبنای علمی، خود یک رفتاری عقلانی معطوف به هدف است و طبیعی است که اگر رفتارهای برنامهریزی معطوف به هدف باشد و ابزارهای موردنیاز خود را هم منطقی انتخاب کند با حفظ ثبات شرایط به هدف خود میرسد. اما توسعه به مفهوم تحول در بنیادهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. لذا در برگیرنده مفاهیم کمی وکیفی است. امروزه در ادبیات اقتصاد توسعه، بحث توسعه پایدار متداول شده است، توسعه پایدار دارای 3 بعد است؛ یک بعد آن در برگیرنده رشد اقتصادی است بعد دوم آن بحث عدالت را مدنظر دارد و بعد سوم نیز به محیط زیست توجه میشود یعنی مدلی از توسعه مدنظر است که علاوه بر افزایش در کمیتهای اقتصادی به تحقق عدالت و رفع فقر و محرومیت درکنار حفظ محیط زیست نیز توجه شود. پس برای اینکه برنامههای طراحیشده منجر به تحول در بنیادهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شود باید نسبت به تدوین سیاست مناسب، تعیین اهداف کلان، تدوین اهداف کمی و راهبردها واستراتژیهای درست برای دستیابی به اهداف تعیین شده اقدام کرد. از آنجا که تحقق برخی از سیاستها و اهداف جهت ایجاد تحولات بنیادی مستلزم اصلاح قوانین موجود یا وضع قوانین و مقررات جدید است. لذا بخش مهمی از برنامه توسعه به تدوین قوانین و صدور احکام مورد نیاز بر میگردد. بنابراین بطور خلاصه برنامهریزی توسعه، ترکیبی از تلاشهای آگاهانه و عقلائی برای دستیابی به اهداف در چارچوب سیاستها و راهبردها با استفاده از ابزارها و روشهای موردنیاز در چارچوب قوانین و مقررات موردنیاز میباشد.
پست بانک ایران در بخش وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برنامه ششم توسعه کشور دارای چه جایگاهی است؟
مطابق نظامنامه تدوین برنامه ششم توسعه بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات، چندین کمیته تخصصی در ذیل شورای برنامهریزی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ایجاد شده است، یکی از این کمیتههای تخصصی، کمیته تخصصی خدمات زیربخش پست است. منظور از بخش پست در این نظام نامه شامل شرکت ملی پست، شرکت دولتی پست بانک ایران، شرکت خدمات هوائی پیام و بخش خصوصی مرتبط با این سه شرکت است. پس این بانک در برنامه ششم جزئی از کمیته تخصصی خدمات زیر بخش پست میباشد.
روند تدوین خواستههای پست بانک ایران در این برنامه را توضیح دهید؟
پست بانک ایران با الگوگیری از نظامنامه تدوین برنامه ششم توسعه بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات یک ستاد برنامه ششم توسعه تشکیل داده است که این ستاد شامل؛ چهارکارگروه تخصصی و یک کمیته تلفیق است. هر کارگروه متشکل از تعدادی از مدیران و معاونان ستادی مرتبط میباشد و به دلیل اهمیت موضوع در رأس هر کارگروه یکی از اعضای هیأت مدیره بانک بر انجام وظایف تدوین و ابلاغ شده در هر کارگروه ریاست دارد و نظارت میکند. کمیته تلفیق نیز متشکل از اعضای هیأت مدیره و بنده به عنوان دبیرکمیته تلفیق برنامه ششم توسعه پست بانک ایران است. درمجموع مراحل تدوین برنامه ششم در بانک از شروع مطالعات و بررسی وضع موجود تا تدوین اهداف و سیاستها و تعیین الزامات قانونی و برآورد بودجه و منابع تأمین اجرای برنامه تا ارجاع به ستاد برنامه ششم و نهایتاً ارائه به مجلس شورای اسلامی در برگیرنده گامهای متعددی است که در طی برنامه زمانی ابلاغی بصورت تعاملی و در رفت و برگشتهائی که بین کارگروهها، کمیتههای تلفیق هر شرکت با کمیته تلفیق تخصصی خدمات زیربخش پست و پساز آن با کمیسیون تلفیق بخش ارتباطات و شورای برنامهریزی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و ... صورت میگیرد انجام میشود.
چشمانداز پست بانک ایران در این برنامه چیست؟
همانگونه که گفته شد هر برنامهای طبیعتاً باید دارای چشمانداز، اهداف و سیاستهائی باشد. چشماندازی که تاکنون برای پست بانک ایران تعریف شده عبارتست از؛ گستردهترین و در دسترسترین خردهبانکدار کشور. البته شعار " همیشه و همه جا در دسترس" نیز در کنار این چشمانداز قرار گرفته است. لذا تحقق این دومقوله با توجه به گستره نقاط دردسترس و شبکه ارتباطی گستردهای که بانک دراختیار دارد با استفاده از ابزارهای بانکداری الکترونیک دور از دسترس نمیباشد.
آیا اهداف پستبانکایران در برنامه ششم توسعه مشخص شده است؟
بله؛ براساس نتایج حاصل از کمیته تلفیق، اهداف کلی تعریف شده در این برنامه شش مورد است که شامل؛ 1) بهبود اقتصاد و فضای کسب و کار 2) نوآوری و تنوع در خدمات و محصولات 3) توانمندسازی و ارتقاء کیفیت 4) توسعه زیرساختها 5) توسعه خدماتپایه در نقاط غیربرخوردار و روستائی 6) ایفای نقش و مسئولیتهای اجتماعی، سازنده و مثبت میباشد.
سیاستهای پست بانک ایران در برنامه ششم را بیان کنید؟
سیاستهای پست بانک ایران در راستای بسترسازی جهت بهره برداری بهینه از توانمندیهای بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات و فراهمسازی فضای مناسب برای فعالان اقتصادی داخلی و خارجی بخش ارتباطات است، از دیگر سیاستهای پست بانک کمک به توسعه مناطق روستائی و کمترتوسعه یافته میباشد. لذا در این جهت درصدد توسعه کمی و کیفی خدمات مالی و خرده بانکداری هستیم، البته در کنار این سیاست ایجاد فرصت و حمایت از فعالیتهای کارآفرینی و کسب و کارهای پایدار، فناورانه و ارزشآفرین در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات، جلب مشارکتهای مردمی و تلفیق سرمایههای خرد و اندک مردم با سرمایه دولت جهت توسعه پایدار اقتصاد روستاهای کشور و توانمندسازی و خوداتکائی مردم و گروههای محروم از دیگر سیاستهای پست بانک ایران در برنامه ششم توسعه است.
با توجه به عاملیت بانکی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، این بانک چه نقشی به عنوان بانک تخصصی این مجموعه در برنامه ششم توسعه دارد؟
تجربه تأسیس پستبانکها در جهان نشانداده که میتوانند نقش بسیار مهمی در توسعه اقتصادی ملی کشورها داشته باشند. این بانکها در جمع آوری وجوه و پساندازهای خرد و تخصیص آنها به سرمایهگذاریهای خرد و فعالیتهای اقتصادی کوچک و متوسط عامل اشتغال پایدار بودهاند. همچنین انتقال وجوه خرد درسطح بینالمللی و ارائه سایر خدمات بانکی از جمله خدماتی است که پست بانکها درجوامع مختلف ارائه می دهند. ترکیب اعجاب انگیز سرویسهای مالی با پست بر بستر ارتباطات و فناوری اطلاعات، تحول عظیمی را درزمینه خدمات به مردم کشورها و رفع معضلات اقتصادی ناشی از گسترش فعالیتهای تجاری و همزیستی آن با بخش عمدهای از جمعیت جهان ایجاد کرده است. مبادله بیش از 15 میلیارد دلار در سال و 900 میلیون حساب سرویسهای پسانداز پستی در سراسر جهان با مجموع سپردههائی با بیش از سهتریلیون دلار آمریکا بیانگر نقش و جایگاه پست بانکها در اقتصاد جهان است. براین اساس پست بانک ایران نیز میتواند در توسعه اقتصادی کشور نقش مهمی ایفاء نموده و بسترساز و تسهیلگر ارتباطات اقتصادی و تأمینکننده خدمات مالی و بانکی پایه فعالان اقتصادی و ساکنان روستاها و مناطق کمتربرخوردار و دستگاههای اجرائی حاکمیتی در این مناطق باشد. بنابراین پست بانک ایران میتواند در کنار بانک تخصصی بودن بخش ارتباطات در ادامه مجوز عاملیت بانکی اخذ شده برای وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و شرکتها و سازمانهای تابعه، تمامی امور بانکی این بخش را اعم از انجام خدمات ارزی و ریالی از جمله؛ امور مربوط به عملیات وجوه ادارهشده و تأمین مالی طرحها و پروژهها و خریدهای خارجی آنها را انجام دهد. این همان چیزی است که پست بانک ایران در برنامه مذکور انتظار دارد.
باتوجه به نگاه مسئولان دولتی به ویژه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به پست بانک ایران به عنوان بانک توسعه روستائی چه پیشنهادی برای عملی شدن این موضوع دارید؟
پست بانک ایران با توجه به تکالیف قانونی و درراستای قانون تأسیس و مأموریت خود با اتخاذ رویکرد توسعه پایدار در نقاط روستائی و کمتربرخوردار کشور و باتوجه به ساختار ماهوی و متفاوت خود نسبت به سایر بانکها و تجارب چندین ساله و هزینههای زیرساختی عظیم با استفاده از ظرفیتهای وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات میتواند به عنوان یک بانک توسعهای در بخش روستائی، عشایری و مناطق محروم و در راستای کاهش فقر و محرومیت و ایجاد اشتغال و توسعه پایدار اقدامات مؤثری را انجام دهد.
آقای کریمی درپایان چه صحبتی دارید؟
بهنظر من ظرفیتها و قابلیتهای پستبانکایران برای بسیاری از دولتمردان، سیاستگذاران و مدیران دستگاههای اجرائی ناشناخته است، شناساندن این بانک و مأموریتهای آن و بهرهبرداری درست از آنها میتواند منجر به یک همافرائی بسیار خوب جهت کاهش هزینههای مبادلات، افزایش رفاه اجتماعی و نهایتاً خدمترسانی بیشتر به آحاد مردم بویژه مناطق روستائی و عشایری و حاشیه شهرها شود.