افزایش جمعیت زمین و مصرف روز افزون فردی، از جمله مهمترین عوامل رشد مطالبات انسان هاست. میزان استفاده افراد از منابع کره زمین تحت عنوان «ردپای اکولوژیکی» انسان بر روی زمین یکی از مهم ترین مباحث روز دنیا و به معنی آثاری است که هر کدام از جوامع در اثر سبک و شیوه زندگی خود، بر طبیعت به جای میگذارند.
به طور دقیق، این شاخص میزان پهنههای زمین و آب مورد نیاز برای تولید تمام منابعی که یک فرد، جمعیت یا فعالیت، مصرف و پسماند تولید شده را جذب میکند، در نظر میگیرد.
بیشتر کشورها، بیش از حد ظرفیت زیستی موجودشان، از محیط زیست بهره میبرند. اگر همه افرادی که در دنیا زندگی میکنند، سبک زندگیشان مانند یک شهروند ایالات متحده یا امارات متحده عربی باشد، ظرفیت زیستی معادل پنج زمین لازم است تا میزان مصرف انسانها را تامین کند. در مقابل، اگر مردمیکه در دنیا زندگی میکنند، شبیه مردم کره جنوبی بودند، تنها 1.8 سیاره لازم بود و اگر مردم دنیا شبیه مردم هند زندگی میکردند، بشر کمتر از نیمی از ظرفیت زيستي زمين را استفاده ميكرد.
سرانه رد پای اکولوژیک ایران در سال 2012 حدود 2.88 برابر متوسط جای پای اکولوژیک جهان بوده و در مقایسه با قاره آسیا (با سرانه جای پای 1.8)، ایران جای پای بسیار بزرگتری نسبت به کشورهای قاره آسیا دارد.
عوامل اقتصادی بیشترین تاثیر را در تخریب محیط زیست دارد و در این بین قطعا یکی از اقداماتی که میتواند به کاهش رد پای اکولوژیک انسان در عصر حاضر کمک کند بانکداری الکترونیک است به این ترتیب که با کاهش نیاز به چاپ قبوض خدمات، اسکناس و اوراق و اسناد بانکی، کاهش سفرهای درون شهری و ... به عنوان یکی از شیوههای جدید، موثر و کمهزینه، به حفظ محیط زیست کمک میکند.
*مدیرعامل ایرانکیش