دکتر مرتضی بکی در گفت و گو با پایگاه خبری نقدینه درباره اوضاع کنونی بازار سرمایه افزود: یکی از بحث های جدی که طی هفته های گذشته با کاهش کل شاخص بورس مطرح شده ، نحوه ساماندهی بازار در شرایط ایجاد شده است. در این میان بخشی از فعالان بازار سرمایه پیشنهاد پرداخت یارانه به بازار را مطرح کرده و انتظار دارند که دولت به تزریق منابع پولی به بازار اقدام و با تاثیر بر شاخص روند کاهش بازار را معکوس کند. برخی از فعالان نیز لزوم تعدیل سود از سوی برخی از نمادها را خواستارند. به این واسطه تعدیل سود از سوی برخی از شرکت ها باعث مثبت شدن بازار خواهد شد.
مشاور رییس کل سابق بانک مرکزی با هرگونه تزریق و هدایت منابع پولی به بازار سرمایه مخالفت کرد و آن را سیاست ناکارایی خواند که اگرچه در کوتاه مدت ممکن است منجر به بهبود شاخص شود اما وضع به وجود آمده پایدار نخواهد بود.
به گفته وی، باید توجه داشت که بازار بورس می تواند آیینه اقتصاد باشد بدین معنا که با بهبود فضای کسب و کار و رشد فعالیت های اقتصادی می توان انتظار داشت که شاخص بورس نیز رو به افزایش باشد.
دکتر بکی تاکید کرد: متاسفانه از اوایل دهه 1380 برداشت ناقصی از این مفهوم شکل گرفت به نحوی که در دوره هایی باوجود نامناسب بودن فضای کسب و کار در کشور و پایین و حتی منفی بودن نرخ رشد اقتصادی، شاخص کل بورس روندی افزایش داشت. این مساله این گونه توجیه می شد که در شرایط فوق، مثبت بودن شاخص بورس حکایت از پایداری اقتصاد دارد بنابراین به هر شکل ممکن می بایست شاخص تقویت می شد.
وی اضافه کرد: روشن است که استمرار این حمایت ها در بلند مدت می توانست پیامدهایی را برای بورس از جمله ریزش شاخص کل به همراه داشته باشد که این روند طی هفته های اخیر به خوبی نمایان شده است.
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: فعالان بازار می دانند که عمده عرضه های سهم در این شرایط از سوی حقوقی ها صورت می گیرد که زمانی تقاضای آنها باعث افزایش قیمت ها و بهبود شاخص شده است. بنابراین این ابزار یعنی استفاده از شرکت های حقوقی برای بهبود شاخص ابزار مناسبی نیست.
وی با تاکید بر این نکته که هرگونه استفاده مجدد از این روش و بهبود شاخص با خریدهای بلوکی، مسکن کم اثر و ناپایداری است که آزمایش خود را در گذشته نشان داده است ادامه داد:آنچه باید بر آن تاکید شود این است که بورس به واقع باید انعکاسی از رفتار اقتصاد باشد . بر این اساس دولت می تواند با بهبود فضای کسب و کار و تسهیل فعالیتهای اقتصادی و رفع موانع تولید زمینه سودآوری صنایع را فراهم سازد. درپی این موضوع به طور طبیعی شاهد بهبود شاخص بازار سرمایه خواهیم بود.
به گفته دکتر بکی، استفاده از ابزارهایی که منجر به تزریق نقدینگی به بازار سرمایه شود نه تنها توصیه نمی شود بلکه باید از آنها اجتناب کرد.
وی با اشاره به این نکته که یکی از موضوعاتی که ابهام در بازار را به وجود آورده کاهش قیمت نفت است. بر این اساس استدلال می شود که شرکت های فعال در این حوزه باید سود را و پیش بینی های سود را تعدیل کنند. این مساله باعث شده است که کاهش قیمت محصول آن دسته از فعالیت های مرتبط با انرژی و سوخت های فسیلی به ویژه نفت باید تعدیل منعی در سود داشته باشند.
این اقتصاددان خاطرنشان کرد: برای رفع این ابهام لازم است اشاره شود که کاهش قیمت نفت قیمت نهاده های این دسته از صنایع را کاهش داده است. بنابراین تحلیل دقیق پیامد کاهش قیمت نفت به شرط اینکه دولت در خصوص قیمت خوراک تعیین تکلیف کند می تواند حتی به تعدیل سود مثبت از سوی این شرکت ها منجر شود که در این شرایط می تواند به بهبود شاخص کمک کند. مضاف براین، اخبار مثبت در بازار می تواند روند بهبود شاخص را تسریع کند.