در کشورهای مختلف رویکردهای متفاوتی در تعیین حقبیمه بیمه شخص ثالث خودرو در نظر گرفته میشود. برخی از بیمه گران در تعیین تعرفه ها بهطور کامل مشخصات بیمهگذار و وسیله نقلیه موضوع بیمهنامه را در نظر گرفته و حقبیمه را با در نظر گرفتن نوع وسیله نقلیه، شرایط فردی و سوابق خسارتی وی درگذشته تعیین میکنند.
بررسی تجربیات دیگر کشورها نشان میدهد به منظور شناسایی و تنبیه رانندگان پر ریسک و تشویق رانندگان کم ریسک، لازم است بیمه نامه شخص ثالث اصالتاً بنام فرد (راننده) یا رانندگان صادر شود و سوابق رانندگی فرد مبنای محاسبه حق بیمه قرار گرفته و در نتیجه مشخصات وسیله نقلیه، عامل ثانویه در تعیین میزان حقبیمه باشد.
با اعمال این روش، هر شخص بر مبنای سوابق رانندگی خود مستوجب تخفیف عدم خسارت (کاهش حق بیمه یا تشویق) و یا جریمه داشتن خسارت (افزایش حق بیمه یا تنبیه) خواهد بود.
بررسیهایصورت گرفته نشان میدهد در کشورهایی نظیر اتریش، بلژیک، سوئیس، آلمان، دانمارک، فرانسه، یونان، ایتالیا، ژاپن و کرواسی مدلی تحت عنوان سیستم پلکانی پاداش- جریمه در تعیین حق بیمه شخص ثالث مورد استفاده قرار میگیرد به این ترتیب که در این سیستم بیمهگذار مجاز به اعلام حداکثر 4 خسارت در طول سال به بیمهگر است.
همچنین به ازای هربار اعلام خسارت، مشمول پرداخت جریمه و افزایش حق بیمه حداکثر تا 300 درصد حق بیمه پایه خواهد شد و در صورت عدم اعلام خسارت طی سالهای استفاده از پوشش بیمهای مشمول تخفیف حق بیمه حداکثر تا 60 درصد حق بیمه پایه خواهد شد.
درصورتی که دارنده وسیله نقلیه ای که برای اولین بار بیمهنامه خریداری نموده ( در بدو ورود به صنعت بیمه) و فاقد سابقه بیمهای باشد، در طبقه (12) قرار گرفته و لازم است کل حق بیمه پایه را پرداخت نماید. طبقات بالاتر ( از 13 تا 22 ) برای بیمهگذاران پر خطری است که یک تا چهار مرتبه در سال خسارت داشته و به تدریج به طبقات بالاتر انتقال مییابند (ریسک آنها افزایش مییابد).
این بیمهگذاران مشمول پرداخت جریمه از ده درصد تا سه برابر حق بیمه پایه (300%) میشوند. بیمهگذاران کم ریسک که رفتارهای ترافیکی مناسبی داشته و دارای حسن سوابق رانندگی باشند در طبقات پایینتر ( بین 11 تا صفر ) قرار گرفته و در مقابل از پنج تا شصت درصد تخفیف به واسطه عدم اعلام خسارت به بیمهگر بهرهمند میشوند.
مهمترین مزیت مدل این است که افزایش میزان جریمه یا تخفیف به تعداد موارد خسارت اعلام شده در طی یکسال بستگی دارد. و تمام عوامل فردی مؤثر در تعیین حق بیمه در صورت وقوع خسارت قابل اعمال بوده است. به این ترتیب برای هر شخص بیمهگذار در سال اول صدور بیمهنامه (بدون وجود هرگونه سابقه بیمهای قبلی) پنج حالت در طی یک سال قابل پیشبینی است.
حالت اول، نداشتن خسارت در طول سال است که باعث کاهش ریسک نسبت به سال قبل (نزول یک رتبهای طبقه) و تعلق تخفیف عدم خسارت به میزان 5% میشود. در حالت دوم که داشتن یک خسارت در طول سال است، بیمه گذار مشمول جریمه شده و طبقه وی نسبت به سال قبل 2 پله بالاتر رفته و با قرار گرفتن در طبقه 14 حق بیمه او نسبت به سال قبل 25% افزایش یافته و 125% حق بیمه پایه را پرداخت مینماید.
داشتن2 بار خسارت در طول سال حالت سوم است که بر مبنای آن طبقه فرد نسبت به سال قبل 4 پله بالاتر رفته و با قرار گرفتن در طبقه 16، حق بیمه او نسبت به سال قبل60% افزایش یافته و 160% حقبیمه پایه را پرداخت مینماید.
داشتن 3 بار خسارت در طول سال حالتی است که طبقه فرد نسبت به سال قبل 7 پله بالاتر رفته و با قرار گرفتن در طبقه 19، حق بیمه او نسبت به سال قبل 100% افزایش یافته و معادل 200% حق بیمه پایه را پرداخت مینماید و درنهایت داشتن 4 بار خسارت در طول سال باعث می شود طبقه فرد نسبت به سال قبل 10 پله بالاتر رفته و با قرار گرفتن در طبقه 22، حق بیمه او نسبت به سال قبل 200% افزایش یافته و باید 300% حق بیمه پایه را پرداخت نماید.