در چند روز گذشته بالاخره نرخ سود بانکی کاهش یافت. به دلیل اینکه نگارنده به موضوعات و تصمیمات اتخاذشده اقتصادی از منظر تاثیرات بر بازار بیمه نگاه می کند لذا درصدد تحلیل این موضوع از تاثیر یا عدم تاثیر این اقدام بانک ها بر پورتفوی بیمه های عمر اندوخته ساز است.
پربیننده ترین خبرها
آخرین خبرها
شنبه 5 تير 1395
در اولین مرحله کاهش سود بانکی، برخی از کارشناسان اعلام کردند که پایین آمدن نرخ سود بانکی، فلان مبلغ زیان را به شرکت های بیمه تحمیل می کند و عده ای دیگر با خوشحالی تاکید کردند که کاهش سود بانکی موجب افزایش استقبال مردم از بیمه های عمر اندوخته ساز خواهد شد. دیری نپایید که یکی از مسوولان بلند پایه بیمه ای اعلام کرد که با کاهش نرخ سود بانکی باید نرخ سود بیمه های اندوخته ساز هم کاهش یابد.
تمام این اظهار نظرات که بعضا با یکدیگر متناقض و متضاد هم هستند یک نکته را گواهی می دهد که صنعت بیمه کشور سیاست مستقلی ندارد و به نظر میرسد تحت تاثیر مستقیم سیاست های بازار پول و نظام بانکی است. در واقع به زبان دیگر تصمیمات شورای پول و اعتبار بر تصمیمات شورای عالی بیمه اثر گذار است.
اولین سوال نگارنده به عنوان یک کارشناس بیمه از تصمیم گیران سیاست های بیمه ای و بازار بیمه این است که تا همین یکسال پیش نرخ بهره حساب های سپرده های بانکی قراردادهای بیش از یکسال بالای۲۲درصد بود و در همان شرایط بر اساس آیین نامه بیمه زندگی نرخ بهره پنج سال اول قرارداد بیمه های عمر اندوخته ساز ۱۸در صد و پنج سال دوم ۱۵درصد و پنج سال سوم ۱۰در صد بوده است و این اختلاف سوددهی پایین شرکت های بیمه به ذخیره آنها نسبت به سپرده های بانکی همواره فروشندگان بیمه نامه های عمر را دچار چالش می کرد و اکنون که شرایط تا حدودی با نرخ گیری میانگین سه دوره کاهش پلکانی سود در آیین نامه بیمه زندگی با نرخ سود های بانکی در حال رسیدن به تعادل است زمزمه کاهش نرخ بهره ذخایر فنی بیمه های زندگی شنیده می شود.
اگر چنین اقدامی به تبعیت از تصمیمات نظام بانکی در بازار بیمه صورت پذیرد به این مفهوم است که شرایط و فرصت ایجاد شده برای جذب بخشی از سپرده گزاران خرد نظام بانکی، مجددا از بین خواهد رفت. اما بخش اعظم سپرده گزاران بانکی به لحاظ وضع معیشت و سبک زندگی با نوسانات نرخ بهره بانکی، هرگز شرایط پیوستن به بازار بیمه و پورتفوی بیمه های عمر اندوخته ساز را تحت هیچ سطح از نرخ بهره بانکی و بهره نرخ سود شرکت های بیمه به ذخایر ریاضی تخصیص یافته به بیمه گذاران این بازار را نخواهند داشت و به هیچ وجه نمی توان آنها را به عنوان بیمه گزاران بالقوه بازار بیمه و پورتفوی بیمه عمر محسوب کرد.
نکته مهم دیگری که نباید فراموش شود و تاکیدا باید نرخ گذاری سود در آیین نامه بیمه زندگی را از نوسانات نرخ گذاری سپرده های بانکی در دولت های مختلف منفک و جدا دانست این است که اصولا نظام بانکی بنا به ماهیت کار و نوع خدمات بسیار پویاتر از نظام بیمه ای است به طوری که رابطه آنها با مشتریان و سپرده گذاران بسیار منعطف تر و متغیرتر از رابطه شرکت های بیمه با بیمه گزاران است. به زبان ساده در حالی که آنها در عرض یک هفته جلسه شورای پول و اعتبار را تشکیل و سریعا نرخ بهره بانکی را کاهش یا افزایش می دهند این امکان به لحاظ ماهیت قراردادهای بیمه و خصلت و روش های شورای عالی بیمه بازرگانی در تصمیم گیری دراز مدت امکان پذیر نیست و از این حیث حفظ استقلال بازار بیمه از سیاست های بازار پول ضروری به نظر می رسد. البته حفظ این استقلال نباید به مفهوم پایین تر بودن نرخ سود در نظام بیمه نسبت به نظام بانکی تلقی و توجیه شود.
در آخر اینکه در آیین نامه سرمایه گذاری در صنعت بیمه، نحوه و میزان تقسیم منابع حاصل از سرمایه گذاری ذخایر فنی و ریاضی شرکت های بیمه در فرصت ها و رشته های مختلف تعیین و مشخص و سقف سرمایه گذاری شرکت های بیمه در سپرده های بانکی 20 در صد اعلام شده است. این میزان در واقع بیانگر استقلال بازار بیمه از نوسانات تعیین میزان نرخ سود سپرده های بانکی است و کاملا نگرانی از کاهش یا خوشحالی از افزایش سود های بانکی از سوی شرکت های بیمه را منتفی می سازد، زیرا شرکت های بیمه براساس مفاد آیین نامه سرمایه گذاری قاعدتا باید از آنچنان مدیریت قوی سرمایه گذاری منابع ذخایر برخوردار باشند که بتوانند سود منطقی از سایر فرصت های اقتصادی تولید کنند و وابسته به سپرده گذاری در بانک ها و پذیرش ریسک نوسانات نرخ بهره بانکی نباشند.
نتیجه گیری:در تمام دنیا شرکت های بیمه ضمن وابستگی به اقتصاد و سیاست های کلی دولت های کشورهای متبوع خود و توجه به بازارهای سرمایه و پول، دارای یک سیاست مالی مستقل و استراتژیک هستند که رابطه تابع و پیرو با دو بازار دیگر ندارند. به زبان ساده همانطور که قرادادهای بیمه های عمر اندوخته ساز بلند مدت است، تصمیمات بازار بیمه آنچنان مستقل و مستحکم بر مبنای حفاظت از منابع و ذخایر بیمه گزاران است که اتفاقا نظام پولی متاثر از نظام بیمه ای در کشورهای توسعه یافته است و نه برعکس .
تجربه چند سال اخیر نشان داده است که صنعت بیمه کشور نیاز به مدیران سرمایه گذاری قوی با نگرش استراتژیک اقتصادی دارد .
پس از نوسانات اخیر بازار پول نه می توان خوشحال و نه می توان از حیث تاثیر آن بر بازار بیمه ناراحت بود . فقط هوشیارانه باید تماشا و تحلیل کرد.
*کارشناس بیمه
<###dynamic-0###>