اهداف اصلی و سیاستهای بانک مرکزی در راهاندازی بازار ارز تجاری
هدف اصلی بانک مرکزی از ایجاد بازار ارز تجاری، تنظیم بازار ارز، حذف نوسانات و مشکلات مربوط به تأمین ارز برای واردات و صادرات و کاهش حجم معاملات بازار غیر رسمی بوده است. محمدرضا فرزین؛ رئیس کل بانک مرکزی بیان کرد: در بازار ارز تجاری به دنبال به حداقل رساندن حجم معاملات ارزی در بازارهای غیررسمی هستیم و میخواهیم تمام معاملات قانونی و نیازهای تجاری و خدماتی تجار، بازرگانان و مردم در این بازار تأمین شود.
این درحالی است که با اجرای کامل بازار ارز تجاری از ۲۶ آذر ۱۴۰۳، تمامی معاملات توافقی بین واردکنندگان و صادرکنندگان در این بازار صورت میگیرد که به بهبود فرآیندهای تجاری کمک شایانی کرده است.
احمد فاطمی؛ رئیس کمیته اجتماعی کمیسیون تلفیق مجلس در این باره معتقد است: با راه اندازی بازار ارز تجاری، صادرکنندگان به افزایش صادرات تشویق میشوند و تراز تجاری نیز بهبود پیدا میکند.
مزایای بازار ارز تجاری برای صادرکنندگان و واردکنندگان
بازار ارز تجاری برای صادرکنندگان و واردکنندگان مزایای قابل توجهی داشته است. به عنوان مثال شفافیت در معاملات ارزی باعث میشود تا این بازار با حذف نرخگذاریهای دستوری و ایجاد مکانیزم حراج، به شفافیت بیشتر در معاملات ارزی کمک کند و زمینههای رانت و فساد را کاهش داده و باعث بهبود فضای کسبوکار میشود.
حسن حیدری؛ اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس در گفتوگو با خبرنگار ایبنا اظهار داشت: بازار ارز تجاری میتواند مانع رانتپاشیها و بروز فسادهایی شود که قبلا در سامانه نیما بعضا دیده میشد.
همچنین با کشف قیمت واقعی ارز بر اساس عرضه و تقاضا در این بازار، قیمت واقعی ارز مشخص میشود که به تصمیمگیری بهتر تجار کمک میکند. علاوه بر آن، با تسهیل دسترسی به ارز، صادرکنندگان میتوانند با قیمتهای رقابتیتری در بازارهای بینالمللی حضور یابند و واردکنندگان بهراحتی ارز مورد نیاز خود را تهیه کرده و فرآیند واردات را تسریع کنند.
موسی غضنفر آبادی؛ نماینده مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با خبرنگار ایبنا با اشاره به اینکه کارشناسان نظر مثبتی بر بازار ارز تجاری دارند، گفت، این بازار هم باعث افزایش بازگشت ارز به کشور میشود و هم مشوق صادرات است.
آمار و ارقام معاملات بازار ارز تجاری
از ابتدای کار بازار ارز تجاری شاهد رشد قابل توجهی در حجم معاملات بودهایم. براساس آمارهای مرکز مبادله ارز و طلای ایران، حجم معاملات ارز در این بازار از ۷ میلیارد دلار گذشته که این روند نشاندهنده اعتماد بیشتر فعالان اقتصادی به آن است.
بهبود رفع تعهد ارزی و تسریع بازگشت ارزهای صادراتی
تسریع در بازگشت ارزهای صادراتی یکی از اهداف کلیدی دیگر این بازار بوده است. پیش از راهاندازی این بازار، بازگشت ارزهای حاصل از صادرات با مشکلات بسیاری روبهرو بود که به کاهش انگیزه صادرکنندگان برای صادرات منجر میشد. اما با فراهم کردن بستری شفاف و کارآمد، این بازار توانسته است به این مشکلات پایان دهد.
هیبتالله اصولی؛ عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران اظهار داشت: راهاندازی بازار ارز تجاری میتواند تأثیر مثبتی بر روند واردات، صادرات و بازگشت ارز به کشور داشته باشد.
تأثیر بازار ارز تجاری بر سودآوری شرکتهای بورسی
بازار ارز تجاری همچنین با ایجاد شفافیت در نرخها، توانسته است به نفع شرکتهای بورسی عمل کند. در گذشته، نوسانات نرخ ارز و قیمتگذاریهای دستوری باعث میشد که بسیاری از شرکتها نتوانند بهدرستی سودآوری خود را پیشبینی کنند. اما اکنون با ایجاد این بازار، شرکتها میتوانند بهراحتی از نرخهای بازار برای محاسبه سودآوری و تصمیمگیریهای مالی استفاده کنند.
حمیدرضا اشتیاقی؛ کارشناس بازار سرمایه در این باره بیان کرد: ایجاد بازار ارز تجاری میتواند به افزایش سودآوری شرکتهای بورسی منجر شود.
همچنین کوروش آسایش؛ کارشناس بازار سرمایه در گفتوگو با خبرنگار ایبنا گفت: راهاندازی بازار ارز تجاری میتواند با ایجاد شفافیت و رقابت محرکی قوی برای رشد اقتصاد و بورس باشد.
بر اساس این گزارش، راهاندازی بازار ارز تجاری، گامی مهم در مسیر شفافیت، رقابتپذیری و حذف نوسانات مخرب در اقتصاد کشور بوده است. این بازار نهتنها مسیر تأمین ارز را برای صادرکنندگان و واردکنندگان هموار کرده، بلکه با افزایش بازگشت ارزهای صادراتی، کاهش رانت و حمایت از شرکتهای بورسی، به ثبات بیشتر اقتصادی کمک کرده است. همانطور که بازارهای شفاف، مسیر رشد پایدار را هموار میکنند و بازار ارز تجاری، مصداق بارز این حقیقت است.