نگاهی به بانک ملی در ۸۷ سالگی

محمود فراهانی

نگاهی به بانک ملی در ۸۷ سالگی

بانک ملی در پایان سال ۹۳ به ترتیب تعداد ۱۵۲ شعبه سویفتی،۶هزار و ۴۸۰ دستاه خودپرداز ،۱۶هزار و ۴۹۷ پایانه شعب،سه هزار و ۳۳۱ شعبه آنلاین را در اختیار داشته است. همچنین میزان کارتهای صادره این بانک غیر از کارت هدیه از رقم ۳۶ میلیون و ۷۷۷هزار فقره فراتر رفته است.

 اكنون بانک ملي 87 ساله  شده است  و با داشتن  بيش از  3165شعبه فعال در داخل ، 13 شعبه فعال  و 4 سابسيدري در خارج كشور و 180 باجه مشغول بكار و37 هزار نفر نیروی انسانی، به عنوان بزرگترین بانک در کشورهای اسلامی و منطقه  مطرح است. 

این بانک طی چند سال اخیر در راستای کاهش هزینه ها و افزایش بهروه وری تعداد شعب خود را که در سال 89 حدود 3325 شعبه بوده  اکنون با کاهشی 5 درصدی به 3165  شعبه رسانده است. بر همین اساس نیروی انسانی این بانک نیز از 45 هزار نفر به  با 16.3 درصد کاهش به حدود 37.6 هزار نفر تقلیل داده است. این روند احتمالا در سالهای آتی نیز ادامه خواهد یافت و با توجه به توسعه بانکداری الکترونیک و همچنین ضرورت کاهش هزینه های بانکی در راستای توانمندی در رقابت هم تعداد شعب و هم نیروی انسانی این بانک به شکل محسوسی کاهش خواهد یافت.

 دیدگاه های مدیرعامل
مدیر عامل بانک ملی  در تازه ترین نشست خود که با کانون بازنشستگان این بانک داشته است  می گوید: بانک ملی ایران 87 سال با افتخار به مردم ایران خدمت کرده است ما نیز افتخار داریم این راه را با موفقیت ادامه دهیم و جایگاه بانک ملی ایران را بیش از گذشته ارتقا دهیم.

وی به اهمیت تاثیر قدمت بانک ملی ایران در اعتماد مردم اشاره  به الزامات فعالیت بانک‌ها در شرایط رقابتی امروز می پردازد: در صورتی که قدمت بالای یک موسسه بانکی همراه با پیشرفت در زمینه‌های عملکردی نظیر توسعه بانکداری الکترونیک، کاهش مطالبات معوق، توسعه بانکداری بین‌الملل، ارائه محصولات متنوع بانکی و… گردد، افتخاری دوچندان ایجاد می‌شود. 

بانکداری الکترونیک و پرداخت
در همین حال میزان  بهره مندی بانک ملی از افزارهای و امکانات فناوری نوین را را در جدول ذیل ملاحظه کنید. این بانک در پایان سال 93 به ترتیب تعداد 152 شعبه سویفتی،6هزار و 480 دستاه خودپرداز ،16هزار و 497 پایانه شعب،سه هزار و 331 شعبه آنلاین را در اختیار داشته است. همچنین میزان کارتهای صادره این بانک غیر از کارت هدیه از رقم 36 میلیون و 777هزار فقره فراتر رفته است. همچنین تعداد پایانه های فروش این  بانک نیز بالغ بر 496 هزار و 63 دستگاه بوده است.  این بانک در سال 93 نسبت به سال 90 در بخش خودپرداز  62 رصد رشد را ثبت کرده است. در بخش کارت و پایانه های فروش به ترتیب 99.4 و 25.3 درصد رشد نشان می دهد.
بانک ملی همچنین پایه گذار بانکداری الکترونیک و شبکه شتاب با همکاری بانک مرکزی بوده است. این بانک خدمات کربنکینگ خود را از بانک ایران دریافت می کند  و اخیرا به دنبال تحول در معماری سامانه یکپارچه خود با همکاری شرکت خدمات انفورماتیک است.

فناوری اطلاعات بانک ملی
میزان مانده تسهیلات

مجموع تسهیلات پرداختی بانک ملی طی پنج سال گذشته به شرح جدول است. بر اساس این جدول تسهیلات پرداختی بانک در سال 93 بالغ بر 56.1 هزار میلیارد ریال بوده است.
تسهیلات بانک ملی

سپرده های دریافتی
 همچنین جذب سپرده های این بانک هم روند رشد را نشان می دهد در سال 89 الی 93 به ترتیب نسبت به سال قبل 17.6 و 28.7 و 11.7 و 16.2 درصد رشد کرده اند.

این باناک در سال 93 بالغ بر 10.5 هزار میلیارد ریال سپرده جذب کرده است اطلاعات بیشتر را در جدول ببنید.
سپرده های بانک ملی

در زیر  گذشته تا اکنون بانکی ملی ایران مرور شده است:

50 سال قبل ازآغاز
 تشكيل بانك به شكل جديد نخستين بار در سال 1258 هجري شمسي( 1296 ه‍ - ق ) ده سال قبل از بوجود آمدن بانك شاهي از سوي حاج محمد حسن امين دارالضرب يكي از صرافان بزرگ تهران به ناصرالدین شاه قاجار پيشنهاد شد .  متاسفانه اين پيشنهاد به دلیل شرایط حاکم جامه عمل نپوشيد و بجاي آن بانك شاهي در ايران مستقر گرديد.

27 سال بعد در روز 23 آبان 1285 ميرزا ابوالقاسم ناصرالملك وزير ماليه وقت مظفرالدين شاه در مجلس شوراي ملي از اوضاع نابسامان مالي كشور خبر و پيشنهاد داد كه دولت براي رفع اين مشكل مبلغي از كشورهاي اروپايي وام دريافت كند اما نمايندگانضمن مخالفت  پس از شور و پيگيري در روز 9 آذر ماه همان سال با تأسيس بانكي كه بتواند براي كشور سود داشته و با سپرده هاي مردم به نفع كشور و مردم كاركند موافقت كردند. خبر تشكيل بانك ملي با سرمايه 15 ميليون ( 30 كرور) قابل افزايش به 50 ميليون تومان با وجد و شعف عموم ملت روبرو شد.
اما اوضاع سیاسی ایران،قرارداد 1907   بين دولتهاي روسيه و انگليس و تقسيم ايران و آغاز جنگ جهاني اول باعث شد تشكيل بانك ملي 22 سال به تعويق افتاد.
سرانجام قانون تاسيس بانك ملي ايران در جلسه مورخ 14 ارديبهشت 1306 به تصويب مجلس رسيد و اساسنامه بانك در 14 تير ماه 1307 مورد تصويب كميسيون ماليه مجلس قرار گرفت و در روز سه شنبه20 شهريور 1307 بانك ملي ايران در تهران (با 50 سال تاخیر یعنی از سال 1258 تا 1307 )رسماً كار خود را آغازكرد.

اولین مدیرعامل  و سرمایه اولیه 800 هزار تومانی
اولين مدير عامل بانك ملي دكتر كورت لنيدن بلات بود که به همراه معاون او فوگل  و 70 كارشناس از كشور آلمان به ايران آمدند.

بر حسب اساسنامه بانك ، بانك ملي ايران بصورت يك شركت سهامي داراي شخصيت حقوقي شناخته شد و تابع قوانين تجاري تلقي گرديد .
سرمايه اوليه بانك که در ابتدا 15میلیون تومان در سال 1385 شمسی از سوی نمایندگان پیشنهاد شده بود و تا 50 میلیون قابل افزایش بود اما در نهایت با  20 ميليون ريال یعنی 2 میلیون تومان آغاز به فعالیت کرد كه فقط 8 ميليون آن پرداخت شد. 
بانک ملی ایران از همان ابتدای تأسیس، شکل شرکت سهامی را داشت و سرمایه اولیه آن یعنی ۲۰ میلیون ریال به بیست هزار سهم هزار ریالی (۱۳۵۰۰ سهم بانام و ۶۵۰۰ سهم بی نام) تقسیم شده بود. اما در سال ۱۳۱۷ انتقال سهام بانک به غیر دولت ممنوع شد. سرمایه بانک ملی ایران در سال ۱۳۱۴ به ۳۰۰ میلیون ریال و در سال ۱۳۳۱ به ۲ میلیارد ریال افزایش یافت.
 آخرین سرمایه ثبتی بانک ملی در اردیبهشت سال ۱۳۹۱ به ۲۳ هزار و ۳۰۰ میلیارد ریال بالغ گردید.

27 نفر و سه شعبه
تعداد كاركنان بانك در روز افتتاح اعم از ايراني و آلماني از 27 نفر تجاوز نمي‏ كرد.در ابتداي تاسيس بانك علاوه بر شعبه مركزي دو شعبه در بازار تهران و بندربوشهر كه مهمترين بندر بازرگاني آنروز ايران بود تاسيس گرديد .نخستين نمايندگي بانك در خارج از كشور در سال 1327 در هامبورگ تاسيس شد .

دیگر بازوهای  بانک ملی
بانک کارگشایی:در سال 1305 بنگاهي بنام موسسه رهني دولتي ايران، از محل وجوه صندوق بازنشستگي كاركنان دولت براي رفع حوائج مردم بوجود آمد كه تا سال 1307 تحت نظر وزارت دارايي اداره مي گرديد پس از تاسيس بانك ملي به اين بانك واگذار و در سال 1318 اين موسسه بنام بانك كارگشايي مرسوم و يكي از سازمانهاي تابعه بانك ملي محسوب شد .

صندوق پس انداز : در سال 1318 بموجب قانوني بمنظور تشويق و ترغيب مردم به پس انداز، صندوق پس‌انداز بانك ملي ايران تاسيس شد كه پس از استقرار نظام بانكداري اسلامي بصورت قرض الحسنه پس‌انداز، يكي از واحدهاي فعال بانك ملی به شمار مي رود .

بانک ملی در نقش بانک مرکزی
در تاريخ 22 اسفند ماه 1310 حق نشر اسكناس از تصويب مجلس شوراي ملي گذشت و رسماً به مدت 10 سال به بانك ملي ايران اعطا شد كه به خودي خود قابل تمديد بود و در فروردين ماه 1311 نخستين اسكناس بانك ملي ايران انتشار يافت .
بانک ملی با توجه به محدودیت‌های نظام بانکی تا پیش از سال ۱۳۳۵ کلیه وظایف بانک مرکزی در اقتصاد را نیز به عهده داشت. پس از تأسیس بانک مرکزی ایران وظایف مزبور به این بانک واگذار گردید.

انتشار نخستين مجله اقتصادي كشور در سال 1313 انتشار يافت كه اولين نشريه آماري، اقتصادي و مالي در ايران بود كه به تهيه شاخص قيمتها، شاخص عمده فروشي و تحول وقايع اقتصادي مبادرت و توانست گام موثري براي تهيه زمينه مطالعات اقتصادي در کـور را فراهم آورد اين نشريه به همت دكتر لوتس گيلهامر DR. Lutz Glelhammer اولين رئيس اداره بررسيهاي اقتصادي و احصائيه(آمار) بانك منتشر شد .
تا قبل از سال 1338 بانك ملي ايران وظايف بانك مركزي مانند حق انحصاري انتشار اسكناس و تنظيم جريان پول كشور را بعهده داشت در سال 1338 لايحه اساسنامه بانكي و پولي ايران به تصويب مجلس رسيد و از هجدهم مرداد 1339 وظايف بانك مركزي از بانك ملي منتزع و با سرمايه 6.3 ميليارد ريال فعاليت خود را آغاز نمود.

بانك كشاورزي فرزند بانک ملی : در قانون اجازه تأسيس بانك مقرر شده بود چنانچه دامنه معاملات شعبه فلاحتي بانك، توسعه يابد به بانك مستقلي تبديل گردد. در تاريخ 25 تير ماه 1312 شعبه فلاحتي بانك ملي ايران تفكيك و به بانك مستقلي نام بانك كشاورزي تبديل شد .

بانکی فراتر از یک بانک
اكنون بانک ملي 87 ساله  شده است  و با داشتن  بيش از  3165شعبه فعال در داخل ، 13 شعبه فعال  و 4 سابسيدري در خارج كشور و 180 باجه مشغول بكار و37 هزار و 61نفر نیروی انسانی، به عنوان بزرگترین بانک در ایران،کشورهای اسلامی و منطقه  مطرح است.این بانک در دوران های مختلف به دلیل جایگاه خود وظایف را بر عهده گرفته است.این بانک زمانی نقش بانک مرکزی، زمانی نقش فلاحتی،و تقریبا در همه دوران نقش اجتماعی ویژه ای را بر عهده داشته که دیگر بانکهای ما هیچ گاه بر عهده نداشته اند. بر دوش گرفتن این وظایف در عین حال به گونه ای بوده است که کمتر مواردی پیش آمده که چهره این بانک مقداری مخدوش شود. مرور  تاریخچه این بانک نشان می دهد که شعار این بانک اگر اعتماد ایرانیان را یدک می کشد همواره در عمل نیز چنین بوده است.طبیعی است که این سرمایه گرانقدر ملی برای ایرانیان فراتر از یک بانک که تکیه گاهی برای روزهای سخت مردمانش و امیدبخش روزهای روشن است.
 

جهت بازدید مجازی از موزه بانک ملی و و اشیاء آن  روی تصاویر  کلیک نمایید.

 

 

 

 
منبع: پایگاه خبری بانکداری الکترونیک

 

https://naghdineh.ir/page/9616/
لینک مطلب :
چاپ print version