*بهاءالدین حسینیهاشمی
بانک ها در مانده شده اند
نقدینه-قیمت تمامشده پول در بانکها ۳۶درصد است و بانکها در این شرایط برای جبران کسری نقدینگی هر رویه غلطی را به کار میگیرند، تا جایی که برخی از فعالیتها در حالی که زیانده است از سوی بانکها پیگیری میشود.
به گزارش پایگاه خبری نقدینه، قیمت تمامشده پول در بانکها ۳۶درصد است و بانکها در این شرایط برای جبران کسری نقدینگی هر رویه غلطی را به کار میگیرند، تا جایی که برخی از فعالیتها در حالی که زیانده است از سوی بانکها پیگیری میشود.
با توجه به میزان سود سپردهگذاری و ارائه تسهیلات باید گفت، در شرایط فعلی بانکها در پی ذخیره سپرده قانونی نزد بانک مرکزی، تنها میتوانند از ۸۵درصد سپرده مردمی استفاده کنند و در کنار هزینههای جاری آن، قیمت تمامشده پول در بانکها در حدود ۳۶درصد است. اینکه چرا بانکها مسیر غلط را همچنان ادامه میدهند، باید گفت شعب با هر قیمتی حاضر به جذب سپرده مردمیاند و این کار از سوی نهاد اصلی بانک رد نمیشود، زیرا بانکها دچار کسری نقدینگی هستند.
در پی کسری نقدینگی، بانکها در اتاق پایاپای دچار بدهی میشوند که جریمه بدهی ۳۴درصد است، برای بانکهای دولتی بدهی آنچنان مهم نیست زیرا هزینه پرداخت جریمه از جیب سهامدار عمده که دولت باشد میرود اما مسئله مهم در جریمهها خدشهدار شدن اعتبار با اخطارهای بانک مرکزی است. از این رو به هر قیمتی به دنبال جذب سرمایه در بانکها هستند و هیچگاه به فکر دخل و خرج خود نیستند.
برای جلوگیری از چنین رویهای باید نظارت بر بانکها دقیقتر، نرخ سود بانکی آزاد و عقود مبادلهای و مشارکتی در یکدیگر ادغام شوند تا از ارائه تسهیلاتی بانکی تنها به عقود مشارکتی با ریسک بالا پرهیز شود.
باید ساختار مالی بانکها اصلاح شود، بانکها در حال حاضر درمانده شدهاند و دولت باید با روشهای ارائه وامهای بلندمدت در راستای افزایش سرمایه، باز خرید اوراق منتشر شده و بازخرید مطالبات کمتر از یکسال به بانکها کمک کند تا از زیر بار نقدینگی خارج شوند.
در این شرایط برخلاف تصورها چاپ اسکناس جدید حجم نقدینگی را افزایش نخواهد داد و الزاما چاپ اسکناس جدید موجب افزایش نقدینگی نمیشود، بهطور میانگین در تمام اقتصادها نسبت اسکناس و مسکوکات به سپرده بانکی بین ۸ تا ۱۰درصد است. در ایران با توجه به اینکه پرداختهای الکترونیک از جایگاه خوبی برخوردار است، ۷درصد حجم نقدینگی مربوط به اسکناس و مسکوکات و مابقی مربوط به حجم سپردههای بانکی است. در دنیا چک مسافرتی از سوی بانک مرکزی صادر نمیشود و بانک مرکزی تنها بانکدار دولت است اما در ایران بانک مرکزی حوالههای موقت ایران چکها را بر حسب برخی تغییرات امنیتی و ایجاد تنوع، ظاهر آن را تغییر میدهد و نمیتوان گفت که تغییرات ظاهری ایرانچک از خطر در اقتصاد ایران خبر میدهد.
*کارشناس بانکی