«گام» اوراقی که قرار بود با وام‌ بانکی متفاوت باشد؛ اما نشد!

اما از سوی دیگر اگر نقدشوندگی سمت خرید توسط افراد و نهادهای غیربانکی صورت گیرد، صرفا سپرده‌ها درون یک بانک یا از بانکی به بانک دیگر جابجا می‌شوند (بسته به اینکه خریدار و فروشنده اوراق نزد چه بانکی حساب دارند). از این رو تغییری در حجم کل سپرده‌های بانکی اتفاق نمی‌افتد.

جدول زیر مشابه با فرایند جدول فوق است با این تفاوت که به جای اوراق گام، بانک عامل با وام‌دهی و شارژ حساب تولیدکننده، او را تامین مالی می‌کند. مشاهده می‌شود که وضعیت نهایی فرایند انتشار اوراق گام (با ایجاد نقدشوندگی توسط بانک) و وام‌دهی بانک، تفاوت معناداری ندارند. تنها تغییر مربوط به نرخ تنزیلی است که بانک برای خرید اوراق مدنظر قرار می‌دهد (که خود به سیاست‌های بانک مرکزی وابسته است) و از این رو حجم سپرده‌های بانکی به میزان تنزیل اوراق، کمتر از سپرده خلق شده ناشی از وام‌دهی می‌شوند. از دیگر تفاوت این دو روش می‌توان به این مورد نیز اشاره کرد که در هنگام اعطای وام، فرد یا نهاد وام‌گیرنده است که بهره دریافت سپرده‌ها (نقدینگی) را به بانک می‌پردازد اما در هنگام انتشار اوراق گام، این گیرنده اوراق است که با تنزیل اوراق در هنگام فروش، هزینه دسترسی به نقدینگی را پرداخت می‌کند (بانک عامل صرفا از ناشر اوراق گام کارمزد دریافت می‌کند). البته این امکان وجود دارد که فروشنده مواد اولیه، با اطلاع از نرخ تنزیل اوراق در بازار، هزینه نقد شدن اوراق را در قیمت فروش کالاهایش اعمال نماید و عملا این ناشر اوراق باشد که هزینه تنزیل را پرداخت کند.

[۴] البته قابل بحث است که چه میزان از تورم فعلی کشور تورم پولی و برگرفته از فشار تقاضا و چه میزان از ناحیه فشار هزینه تولید است. اگر تورم از سمت افزایش هزینه‌های تولیدی باشد، همسازی نقدینگی متناسب با نیاز بنگاه‌ها برای سرمایه در گردش و نیاز خانوارها برای جبران سطح قبلی خرید محصولات و خدمات اقدامی ناگزیر است.

[۵] اوراق گام شباهت‌های دیگری نیز به وام‌های بانکی دارد. از جمله اینکه هر دو قابلیت انحراف دارند. اوراق گام میتواند صوری و نامرتبط با زمینه فعالیت بنگاه متعهد و متقاضی باشد.

[۶] برای سادگی، فرایند ذخیره‌گیری بانک و تسویه بین بانکی (با فرض خروج سپرده از بانک) در ترازنامه نشان داده نشده است.

[۷] برای سادگی، فرایند ذخیره‌گیری بانک و تسویه بین بانکی (با فرض خروج سپرده از بانک) در ترازنامه نشان داده نشده است.

[۸] گواهی اعتبار مولد شهر۰۲۰۳