در ساز و کار تعیین قیمت کالاها در بورس، مشکلات ساختاری داریم

به گزارش پایگاه خبری نقدینه، شاهین شایان آرانی، کارشناس ارشد مسائل اقتصادی گفت:  ۱۲ سال از راه اندازی نخستین بورس کالایی در کشور می گذرد و این بازار در طول سال های اخیر برای قراردادن اقتصاد کشور در مسیر بازار آزاد و رقابتی، توانسته با اقتصاد دولتی، رکود عمیق اقتصادی و محدودیت های بین المللی بجنگد .

وی تاکید کرد: آزاد سازی اقتصادی به مفهوم کاهش مداخله دولت در اقتصاد، دوری جستن از اقتصاد دستوری و رها کردن تصدی گری و تمرکز دولت بر بستر سازی فعالیت های اقتصادی است. کشوری همچون ایران برای رهایی از ساختار اقتصاد دولتی باید ابزارهای رسیدن به شفافیت و بازار رقابتی را برای فعالان اقتصادی فراهم کند که بورس کالا یکی از کانال های مناسب برای اصلاح بازار کالای کشور از ساختار دولتی است.

شاهین شایان آرانی افزود: بورس کالای ایران دارای مکانیسمی قانونمند و سیستم معاملاتی مدرن بوده و تمامی ساختارهای لازم در این بازار برای معاملات شفاف کالاها تعریف شده است؛ اما به اعتقاد بنده تنها یک دلیل موجب کند تر شدن پیشرفت این بازار معاملاتی طی سال های اخیر شده و آن، دخالت دولت در روند قیمت‌گذاری محصولات مختلف است.

به گفته شایان آرانی، زمانی بورس کالا به جایگاه اصلی خود در اقتصاد می رسد و همه فعالان بازار کالا از این بورس استقبال می کنند که قیمت‌ها بر مبنای عرضه و تقاضا و در رقابت کامل خریداران و فروشندگان کشف شود و دولت در این خصوص هیچ دخالتی نکند؛ در اینجا دولت باید بر روند معاملات نظارت کند نه دخالت.

این کارشناس ارشد مسائل اقتصادی اظهار کرد: شاید اعمال برخی قوانین همچون محدود کردن برخی بازارها در کوتاه مدت خوب به نظر برسد یا اصلاح کننده باشد اما در بلندمدت خروجی مطلوبی از آن مشاهده نمی شود؛ تجربه همه بازارهای کالایی هم نشان داده که هر جا پای محدودیت و دخالت های نهادهای بالادستی به میان آمده است، عده ای با استفاده از رانت و رابطه به اختلال بازار دامن زده اند.

دکتر شایان آرانی گفت: با همه این مشکلات و دست اندازها پیش روی توسعه بورس کالا، معتقدم که این بازار، امروز نقش مهمی در اقتصاد کشور داشته و بیشتر راه برای تثبیت خود در بازار کالای کشور طی کرده است. در این بین بازهم تاکید می کنم که اگر نقش دولت از تعیین کننده قیمت به حمایت کننده از بازار رقابتی بورس کالا تغییر کند به طور قاطع می گویم بورس کالای ایران پتانسیل قرارگرفتن در بین چند بورس‌ تراز اول آسیا را دارد.

وی تاکید کرد: در حقیقت برگ برنده بورس‌های کالا در سراسر جهان، وجود رقابت میان طرفین معامله است ، چرا که این بورس‌ها بدون ایجاد رقابت سالم و واقعی نمی‌توانند کارایی بالایی در اقتصاد داشته باشند.

شایان آرانی در پایان گفت: به طور طبیعی رشد و توسعه بازاری که بر اساس رقابت و شفافیت بنا شده است در اقتصاد غیر شفاف، دشوار است اما امیدوارم با رویکرد مناسب دولت به بورس کالا و سیاست‌های جدید این بورس در کنار توجه بیشتر به ابزارهای نوین مالی، شاهد پیشرفت و گسترش جایگاه بورس کالا در اقتصاد ملی و حوزه بین المللی باشیم.