رشد بالای بدهی دولت و بدهی بانک ها به بانک مرکزی

بدهی بانک ها به بانک مرکزی نیز افزایش قابل توجه 42.4 درصدی داشته و به رقم 85 هزار و 804 میلیارد تومان در اسفند 93 رسیده و نسبت به رقم سال 92 به میزان 25 هزار و 546 میلیارد تومان افزایش داشته است.  عملکرد شاخص های پولی و بانکی در سال 1393 نشان می دهد که باوجود سیاست های کنترل تورم و خروج از رکود و انضباط مالی، همچنان بدهی دولت به بانک ها و بدهی بانک ها به بانک مرکزی با سرعت قابل توجهی روبه افزایش است.

گزیده آمارهای بخش پولی و بانکی در پایان سال 1393 که به تازگی توسط بانک مرکزی منتشر شده نشان می دهد که بدهی دولت به بانک ها و موسسات اعتباری با رشد 38 درصدی و بدهی بانک ها به بانک مرکزی با رشد 42 درصدی بیشترین رشد را در بین شاخص های پولی و بانکی داشته است. 

خلاصه دارایی ها و بدهی های بانک ها و موسسات اعتباری در پایان اسفند 93 نشان می دهد که بدهی بخش دولتی شامل بدهی دولت و شرکت های دولتی از مرز 104 هزار میلیارد تومان گذشته و با 37 درصد رشد نسبت به رقم 76 هزار میلیارد تومانی سال 92 به میزان 28 هزار و 78 میلیارد تومان در سال 93 افزایش داشته است. 

همچنین بدهی دولت به بانک ها و موسسات اعتباری نیز با رقم 100 هزار و 480 میلیارد تومان در انتهای سال 93 با 38 درصد رشد نسبت به سال 92 نزدیک به 28 هزار میلیارد تومان افزایش داشته است. 

از سوی دیگر، بدهی شرکت های دولتی نیز با رقم 3554 میلیارد تومان معادل 13.5 درصد رشد کرده است. 

متناسب با رشد بدهی دولت به بانک ها، بدهی بانک ها به بانک مرکزی نیز افزایش قابل توجه 42.4 درصدی داشته و به رقم 85 هزار و 804 میلیارد تومان در اسفند 93 رسیده و نسبت به رقم سال 92 به میزان 25 هزار و 546 میلیارد تومان افزایش داشته است. 

این اقلام نشان دهنده این واقعیت است که متناسب با نیاز دولت به تسهیلات واعتبارات بانک ها و رشد بدهی دولت، بدهی بانک ها به بانک مرکزی و اضافه برداشت بانک ها از بانک مرکزی نیز افزایش یافته است و رقم 104 هزار میلیارد تومانی بدهی بخش دولتی و رقم 86 هزار میلیارد تومانی بدهی بانک ها به بانک مرکزی به معضل و چالش بزرگ بانکداری کشور تبدیل شده است. 

یکی دیگر از اقلام مهم پولی و بانکی که رشد قابل توجه 28 درصدی داشته و نشان دهنده تمایل بیشتر مردم به دریافت سود از سپرده های بانک هااست، رشد سرمایه گذاری مدت دار است که با رقم 610 هزار میلیارد تومانی اسفند 93 نشان دهنده افزایش آن به میزان 135 هزار میلیارد تومان است. 

سپرده های دیداری مردم یا حساب های جاری بانک ها نیز با وجود رشد نقدینگی، کاهش داشته و با رشد منفی 7 دهم درصدی به 85 هزار و 588 میلیارد تومان رسیده است.  

سپرده های قرض الحسنه نیز به رقم 39 هزار و 88 میلیارد تومان رسیده و نسبت به سال قبل 15 درصد افزایش داشته است. 

این نکات نشان دهنده این واقعیت است که نزدیک به 82درصد سپرده های مردم در بانک ها را سپرده های مدت دار کوتاه مدت و بلندمدت تشکیل می دهد که به همه آنها سود تعلق می گیرد. 

همچنین حدود 11 درصد سپرده ها را سپرده های جاری و حدود 5 درصد را سپرده های قرض الحسنه تشکیل می دهد و تمایل عموم سپرده گذاران به سپرده های دارای سود روبه افزایش است. 

همچنین رقم سپرده های غیر دولتی، در اسفند 93 به 747 هزار و 217 میلیارد تومان رسیده و نسبت به سال 92 به میزان 23 درصد رشد کرده است. 

بدهی غیر دولتی شامل وام ها و اعتبارات بانکی نیز به رقم 630 هزار و 905 میلیارد تومان رسیده که رشد 16.7 درصدی داشته است. 

از سوی دیگر، رقم سپرده قانونی بانک ها نزد بانک مرکزی که یکی از شاخص های مهم کنترل نقدینگی محسوب می شود رشد 25 درصدی داشته و به رقم 85 هزار و 36 میلیارد تومان رسیده است. 

سپرده دیداری بانک ها نزد بانک مرکزی نیز رقم 3932 میلیارد تومان را داشته که با کاهش شدید 65 درصدی مواجه بوده است. 

از سوی دیگر، ارقام وام و سپرده بخش دولتی نزد بانک ها نیز به رقم 37 هزار و 774 میلیارد تومان رسیده و رشد 20 درصدی داشته است. 

وام ها و سپرده های ارزی نیز با ثبت رقم 146 هزار و 705 میلیارد تومان با کاهش و رشد منفی 13 درصدی همراه شده است.