نظام بانکی و اقتصاد مقاومتی

نظام بانکی به عنوان پیشران اقتصاد ایران در صورتی می‌تواند زمینه‌ساز بروز و ظهور اقتصاد مقاومتی شود که یک برنامه چند وجهی برای رفع مشکلات بازار پول طراحی و اجرا شود.

اقتصاد مقاومتی یکی از کلید واژه‌های مهمی است که در چند سال اخیر در اقتصاد کشور مطرح شده است. اقتصاد مقاومتی ارتباط نزدیکی با اقتصاد اسلامی دارد. یعنی ذات اقتصاد برگرفته از شریعت و دین مبین اسلام باثبات و مقاوم در برابر شوک‌های داخلی و خارجی است؛ چرا که در یک نظام اقتصادی ایده‌آل اسلامی، از یک سو پیوندی ناگسستنی بین بخش اعتباری و بخش واقعی وجود دارد و از سوی دیگر، از منابع به صورت بهینه استفاده می‌شود. بر این اساس، اقتصاد مقاومتی مردم‌بنیاد، عدالت‌محور، دانش‌بنیان ، پیشرو، فرصت‌ساز، مولد، درون‌زا، برون‌گرا و انعطاف‌پذیر است.

از سوی دیگر، نظریه‌ها و تجربه جهانی حاکی از آن است که میان توسعه بخش مالی اقتصاد و توسعه اقتصادی رابطه بسیار نزدیکی وجود دارد و رسیدن به رشد و توسعه اقتصادی مطلوب، بدون تجهیز منابع مالی بلندمدت، امری غیرممکن است. مطابق با نظریات اقتصادی، ارتباط مثبت و معناداری بین توسعه بازار پول و سرمایه و رشد اقتصادی وجود دارد. نهادهای مالی در مورد شکل‌گیری و تداوم فعالیت بنگاه‌های اقتصادی تصمیم‌گیری می‌کنند و کارآفرینان را به نوآوری ترغیب خواهند کرد.

با نظر به اینکه بار اصلی تامین مالی اقتصاد ایران بر دوش نظام بانکی است و اصولاً اقتصادی بانک محور در کشور حاکم است، لذا وزن و نقش نظام بانکی در حرکت و تحقق اقتصاد مقاومتی بسیار زیاد است. با توجه به وابستگی مالی بخش‌های تولیدی به این نهاد بازار پول، هرگونه ناکارآمدی و یا بروز بحران در سیستم بانکی می‌تواند بخش‌های مختلف اقتصاد را با معضلات زیادی مواجه کند.

در حال حاضر شبکه بانکی‌ اصلی‌ترین تأمین کننده منابع مالی بخش‌های واقعی اقتصاد (صنعت، کشاورزی، تجارت و خدمات) محسوب شده و در کنار کارکرد اصلی خود (تجهیز و تخصیص بهینه منابع و ارائه خدمات متنوع به مشتریان)، به دنبال درآمدزایی و کسب سود است. در این شرایط، نظام بانکی به عنوان پیشران اقتصاد ایران در صورتی می‌تواند زمینه‌ساز بروز و ظهور اقتصاد مقاومتی شود که یک برنامه چند وجهی برای رفع مشکلات نظام بانکی همراه با رفع مشکلات دیگر بخش‌های اقتصادی و قدرت آفرینی در واحد های تولیدی مورد توجه قرار گیرد.

در منظومه اقتصاد مقاومتی بانک به‌عنوان واسطه در تجهیز و تخصیص منابع باید به‌گونه‌ای عمل کند که حامی تولید و اشتغال باشد و زمینه پیوند سالم و اثرگذار بین سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی را در چارچوب اقتصاد متکی به شریعت مهیا سازد.

در پایان پیشنهادهای ذیل جهت نزدیک ساختن نظام بانکی کشور به اهداف اقتصاد مقاومتی قابل ارائه است:

• حرکت هماهنگ بازار پول با ملاحظات بخش واقعی اقتصاد

• عدم ورود بانک‌های کشور به فعالیت‌های سوداگرانه

• حمایت ویژه شبکه بانکی از تولید ملی با تاکید بر تامین مالی خرد و اشتغال‌زا

• اولویت‌بندی تسهیلات بانکی و اختصاص آنها به بخش‌های تولیدی اثرگذار

• طراحی تدابیر لازم جهت مواجهه با پدیده نامیمون مطالبات غیرجاری

• پاکسازی ترازنامه بانک‌ها از دارایی‌های سمی

• خروج تدریجی از بنگاهداری

• نظارت کامل و دقیق بر مصارف تسهیلات اعطایی

*کارشناس اقتصادی

https://naghdineh.ir/page/24415/

لینک مطلب :