نقش تقویت دلار بر اقتصاد کشور

اگرچه دلار از قدیم الایام در معاملات جهانی حرف اول را می زد،اما در یک دهه گذشته به خصوص بعد از بحران اقتصاد جهانی که درسال 2008 از آمریکا شروع شد،دلار در مقابل سایر ارزهای جهانی تضعیف شد.اما حالا با ضعیف شدن قدرت اقتصادی اتحادیه اروپا و افت یورو از یک سو و کاهش قیمت نفت از سوی دیگر،یکبار دیگر دلار قدرت گرفته است.

تحلیلگران بازارهای جهانی می گویند، «نفت خام به مرحله بحرانی تکنیکال رسیده است. در تحليل تكنيكال پيش‌بيني قيمت تنها از طريق بررسي قيمت‌هاي گذشته و حجم مبادلات حركت‌هاي آينده صورت مي‌پذيرد. این اتفاق شبیه تست در بازار برای قیمت های بالاتر است.گاوها(1) امیدوارند که با قدرت گرفتن دلار و افزایش قیمت نفت رونق اقتصادی به اقتصادجهانی برگردد.

دلار آمریکا و نفت رابطه معکوس دارند.نمودار زیر این رابطه معکوس را که در 12 هفته گذشته به ثبت رسیده،نشان می دهد:

{رنگ آبی تغییرات قیمت نفت را نشان میدهد و رنگ قرمز تغییرات قیمتی نفت را از 2004 تاکنون نشان می دهد}

این نمودار نشان می دهد که رابطه معکوس بین این دو (نفت و دلار) خصوصا وقتی دلار تقویت می شود،به وضح دیده می شود.از سال 2003 تا 2008  دلار در بازار خرس(2)  بود،به این دلیل که نفت خام شرایط بازار را به نفع نفع بورس بازار نفت تبدیل کرده بود.(3)

حالا دلار در شرایطی مشابه پایان سال 2009 قرار دارد. رشد قیمت نفت خام از سال 2011 شروع شد،درست وقتی که قیمت دلار پایین آمد  و بعد از این زمان نفت خام در محدوده قیمت های بالا باقی ماند.

اقتصادجهانی این روزها در انتظار دو اتفاق مهم است؛همه پرسی 23 ژوئن بریتانیا و نشستی که اوپک برای سومین بار درخصوص تصمیم گیری طرح فریز نفتی می خواهد در ماه آینده برگزار کند.تمام این اتفاق ها نشان می دهد که  در اقتصاد جهانی یک روند صعودی برای دلار آغاز شده است.اگر اعضای اوپک به توافق در فریز کردن نفت برسند، نفت تولیدd ذخیره سازی می شود و قیمت نفت رو به بهبود می گذارد.با این حال برای دلار یک اتفاق دیگر هم تاثیرگذار است و آن نتیجه همه پرسی است که قرار است مشخص کند که آیا بریتانیا در یورو می ماند یا نه؟

تاثیر سیاست های دلاری در اقتصاد ایران

تقویت دلار چه تاثیری در اقتصاد ایران می گذارد؟ این سئوالی است که به راحتی نمی توان برای آن پاسخ دقیقی یافت چراکه کلید آن در سبد ارزی بانک مرکزی است.اگر دولت یازدهم در سه سال اخیر سبد ارزی کشور را به سمت دلار تقویت کرده باشد،بی شک با تقویت دلار،منابع ارزی کشور تقویت می شود.اما اگر این اتفاق نیفتاده باشد،با ضعیف شدن دلار اقتصاد ایران هم متاثر خواهد شد.

محمود بهمنی رییس کل سابق بانک مرکزی در اواخر دهه 80 و اوایل دهه 90 بارها از تصمیم بانک مرکزی برای تغییر سبد ارزی کشور گفته بود.دولت احمدی نژاد به دنبال سیاست های خود در فضای بین المللی و به دنبال صدور قعطنامه های شورای امنیت علیه ایران،بارها از تصمیم خود برای حذف دلار در سبد ارزی ایران خبرداده بود.اگرچه این تصمیم به صورت کامل عملی نشد،اما به نظر می رسد بخشی از دارایی های ایران به یورو و سایر ارزهاتبدیل شده است.

اکبر کمیجانی قائم مقام بانک مرکزی البته سال گذشته از تغییر 5 درصدی سبد ارزی در تابستان سال گذشته خبر داده بود که اگر این روند ادامه یافته باشد،حالا بانک مرکزی نگرانی از این بابت نخواهد داشت.در غیراینصورت باید منتظر یک نتیجه منفی دیگر از سیاست های دولت قبل باشیم.