جت‌های اختصاصی ثروتمندان در مهرآباد
«پول‌دارها همه جای دنیا شبیه هم هستند»؛ این نظر را مدت‌ها پیش در فیس‌بوک زیر گزارشی درباره صفحه «بچه‌پول‌د‌‌ارهای تهران» در اینستاگرام دیدم، گزارشی که یک روزنامه ایتالیایی نوشته بود و یک کاربر اهل ایتالیا این نظر را با خواندن متن و دیدن عکس‌های گزارش زیر آن نوشته بود.
حالا پول‌دارهای ایرانی یک گام دیگر به شبیه‌ترشدن به پول‌دارهای دیگر کشورهای جهان، به‌ویژه کشورهای غرب نزدیک‌تر شده‌اند. چگونه؟ «اولین ارائه‌دهنده خدمات مسافرتی با جت‌های شخصی» در ایران، دو سال است کارش را شروع کرده و شما اگر به اندازه کافی پول‌دار هستید، می‌تواند با جت‌های اختصاصی کوچک به مقاصدتان پرواز کنید و برگردید. با این حساب، می‌توانید خود و چهار نفر از همکاران، دوستان یا اعضای خانواده‌تان با جت اختصاصی کوچک پنج‌نفره از فرودگاه مهرآباد راهی هر نقطه‌ای در داخل کشور یا حتی خارج از کشور شوید. تنها نکته‌اش این است که برای هر ساعت پرواز باید دست‌کم سه‌هزارو ٢٠٠ دلار، به‌علاوه مقداری هزینه‌های جانبی شامل هزینه فرودگاهی و... را کنار بگذارید. مسئولان این شرکت می‌گویند: «مخارج هر پرواز از حاصل ضرب نرخ ساعت پرواز در تعداد ساعات پرواز انجام‌شده، با تقریب صدم ساعت، به‌علاوه هزینه‌های خدمات فرودگاهی، مشخص می‌شود».
سه هزارو ٢٠٠ دلار براساس نرخ روز چیزی در حدود ١١میلیون و ٢٠٠هزار تومان است. به این هزینه‌ها باید این مبالغ را هم اضافه کرد: اگر هواپیما برای شما تا لحظه برگشتتان در فرودگاه منتظر بماند به ازای هر ساعت باید ٢٠٠ دلار و به ازای هر روز هزارو ٥٠٠ دلار هزینه بپردازید. اگر هم قرار باشد هواپیما بدون شما و خالی به مبدأ بازگردد باید نصف هزینه هر ساعت پرواز را برای زمان برگشت به شرکت بدهید. با احتساب همین هزینه؛ برای مثال یک پرواز این مدلی با مبدأ تهران و مقصد کیش برای رفت‌وبرگشت، با احتساب یک‌ونیم ساعت پرواز رفت و یک‌ونیم‌ساعت برگشت، درصورتی‌که دو روز نیز هواپیما در فرودگاه کیش برای برگرداندن مسافرانش منتظر بماند در حدود ٤٥ تا ٥٠میلیون تومان هزینه خواهد داشت.
یکی از مسئولان این شرکت می‌گوید: «برخی مقامات دولتی، تجار و سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی و مدیران شرکت‌های بزرگ، ازجمله مشتریان ما هستند که به مقاصد داخلی مثل اصفهان، تبریز، مشهد، شیراز و... و همچنین مقاصد خارجی، مثل مسکو در روسیه، اربیل در کردستان عراق، ترکیه، دوبی و اروپا پرواز می‌کنند و برمی‌گردند».
برای پیگیری شرایط قانونی کار این مدل شرکت‌ها با رضا جعفرزاده، مشاور رسانه‌ای و مدیر روابط‌عمومی سازمان هواپیمایی کشور گفت‌وگو کردم، او دراین‌باره به «شرق» این‌گونه توضیح داد: «همه تلاش سازمان هواپیمایی کشوری بنابر سیاست‌های تعیین‌شده برای بخش حمل‌ونقل کشور، افزایش ناوگان و اقتصادی‌کردن این بخش بوده است. با این هدف که زمینه‌های جذب سرمایه در این عرصه را فراهم کند و فعالیت‌ها در بخش هوانوردی کشور اقتصادی و سودآور باشد. برهمین‌اساس، هم‌اکنون شرکت‌هایی داریم که در این زمینه در حال فعالیت هستند و اگر کسی توانایی داشته باشد در این بخش سرمایه‌گذاری کند، در صورت داشتن شرایط تعیین‌شده ازسوی سازمان هواپیمایی می‌تواند درخواست مجوز داده و کار خود را آغاز کند».
وی همچنین درباره جزئیات این شرایط این‌گونه توضیح داد: «کفایت سرمایه یکی از شروط اصلی در این زمینه است، همچنین داشتن پنج فروند هواپیما که حداقل دو یا سه فروند از آنها متعلق به خود شرکت باشد و اجاره‌ای نباشد. بقیه شرایط نیز شامل نیروی انسانی، منابع مالی و... است».
مزایای این مدل پروازها که طبق اعلام، حداکثر ظرفیت آنها برای پنج نفر همراه، دوستان یا بستگان است نیز در وب‌سایت این شرکت ارائه‌دهنده خدمات مسافرتی با جت‌های شخصی این‌گونه ذکر شده است: پرواز از سالن تشریفات فرودگاه مهرآباد (CIP) که یک ورودی اختصاصی و جداگانه صرفا برای مشتریان همین شرکت است. انتقال از محل اقامت به فرودگاه و بالعکس با اتومبیل تشریفات که یک خودرو بنز اس٥٠٠ است، ورود به سالن تشریفات (CIP) در مقصد. انتخاب و تعیین ساعت پرواز به وسیله مسافر، حضور در فرودگاه فقط ١٥ دقیقه قبل از پرواز، خروج از فرودگاه فقط ١٥ دقیقه بعد از فرود، امکان استفاده از این پروازها در داخل ایران، پرواز و فرود در فرودگاه‌های کوچک، عدم پرواز در صورت تأخیر مسافران، پذیرایی با غذای مورد علاقه شما برای پرواز، امکان مشاهده پرواز در جایگاه کمک‌خلبان، تلفن و اینترنت رایگان حین پرواز با بالاترین سرعت جهان، امکان تغییر برنامه و مسیر پرواز در آسمان و امکان انتظار جِت شخصی شما در مقصد. اما پرواز با جت شخصی و با این خدمات و مزایای رؤیایی، هزینه‌های خاص خود را دارد، هزینه‌هایی که طبق اعلام مسئولان این شرکت در گفت‌وگو با «شرق» همه به دلار محاسبه می‌شود. محاسبه‌ای به این شرح: هزینه هر ساعت پرواز بدون کارت عضویت در باشگاه مشتریان این شرکت، سه هزارو ٢٠٠ دلار برای هر ساعت است، اما هستند مشتریانی که قرار است بیشتر از یک‌بار با این جت‌های اختصاصی و گران‌قیمت پرواز کنند، شما می‌توانید جزء باشگاه مشتریان آنها شوید و با خرید کارت پروازی و پرداخت هزینه این عضویت، نرخ کمتری به ازای هر ساعت پرواز بپردازید.
ماجرا در این صورت برای شما چنین خرج‌هایی در پی خواهد داشت: با پرداخت ١٠٠هزار دلار حق عضویت، نرخ هر ساعت پرواز برای شما به‌جای سه هزارو ٢٠٠ دلار دوهزارو ٢٠٠ دلار محاسبه می‌شود و با حق عضویت ٧٥هزار دلاری، دوهزارو ٤٠٠ دلار برای هر ساعت پرواز خواهید پرداخت و... .
جت‌های استفاده‌شده برای این پروازها مشخصاتی به این شرح دارند: دوهزارو ١٨٢ کیلومتر بُرد با چهار سرنشین، ٧٢٢ کیلومتر در ساعت نهایت سرعت پروازی، ٩٥٣ متر نهایت مسافت بلندشدن (حداکثر وزن بلندشدن)، ٨٣٠ متر نهایت مسافت نشستن (حداکثر وزن نشستن)، ٦٠٥ کیلوگرم حداکثر وزن بارگیری و ١٢هزارو ٤٩٧ متر حداکثر ارتفاع که از میزان ارتفاع هواپیماهای بزرگ بیشتر است و به همین دلیل در چاله‌های هوایی قرار نمی‌گیرد.
این جت‌های خصوصی ساخت کارخانه
EMBRAER کشور برزیل بنام Phenom هستند که این شرکت ادعا می‌کند برای اولین‌بار به خاورمیانه آورده شده‌اند. این جت‌ها می‌توانند مسافتی برابر با دوهزارو ٢٠٠ کیلومتر را معادل سه ساعت پرواز بدون توقف بپیمایند و در باند پروازی به کوتاهی ٩٥٠ متر پرواز کنند یا فرود بیایند. گفته شده کابین این جت‌ها به وسیله شرکت خودروسازی مشهور BMW آلمان طراحی شده است و همچنین بزرگ‌ترین جای بار در این رده از جت‌ها را با ظرفیت ٦٠٠ کیلوگرم دارند.
آن‌گونه که در سامانه اینترنتی و برگه‌های تبلیغاتی این شرکت آمده است، شما البته نه‌تنها می‌توانید با این توصیفات با این جت‌های اختصاصی به این سو و آن سوی ایران و جهان پرواز کنید، بلکه حتی می‌توانید با پرداخت پنج میلیون دلار یکی از آنها را برای خودتان داشته باشید. این بخشی از اطلاعات در این رابطه است که با عنوان «پکیج خرید هواپیما به منظور سرمایه‌گذاری و درآمدزایی» ارائه شده است، به این شرح: «قیمت فروش یک فروند هواپیمای جت Phenom ١٠٠ مدل ٢٠١٥ ساخت کارخانه EMBRAER واقع در کشور برزیل، پنج میلیون دلار است؛ به‌طوری‌که سند مالکیت هواپیما به عنوان ضمانت به نام خریدار تنظیم خواهد شد و ضمن پرداخت سالانه ٨٠٠هزار دلار بابت اجاره‌بهای هواپیما، سالانه ٤٠٠هزار دلار اعتبار نیز برای استفاده از ١٢٠ ساعت پرواز رایگان به خریدار تخصیص داده می‌شود، همچنین خریدار می‌تواند درخواست این ساعات پروازی را ٢٤ ساعت قبل اطلاع داده و بدون هیچ‌گونه محدودیتی از آن استفاده کند. نرخ اعمال‌شده برای این ساعات پروازی پایین‌ترین نرخ محاسباتی سیستم پروازی و برابر با دوهزارو ٢٠٠ دلار در هر ساعت است که این نرخ تنها ویژه خریداران جت‌ها و اعضای ویژه این شرکت است».
در مدتی که مشغول تهیه جزئیات لازم برای نوشتن این گزارش بودم، خیلی‌ها از شنیدن شروع فعالیت یک شرکت ارائه‌دهنده پرواز با جت اختصاصی در ایران تعجب می‌کردند. بسیاری جت‌های اختصاصی با اندازه‌های کوچک - مشابه همین جت‌ها که حالا به ایران هم آمده‌اند - را پیش از این بیشتر در فیلم‌های هالیوودی یا اخبار چهره‌های مشهور و پول‌دار جهان دیده‌اند.
اردیبهشت سال گذشته هم‌زمان با انتشار اخبار و گزارش‌ها از مسابقه معروف مشت‌زنی میان «فلوید می‌ودر» و «مانی پاکیائو» در لاس‌وگاس آمریکا که به «مبارزه قرن» مشهور شده بود و با پیروزی مشت‌زن آمریکایی و کسب جایزه ۱۸۰میلیون دلاری به پایان رسید. تصویری از فرودگاه
«McCarren» شهر لاس‌وگاس یک شب قبل از برگزاری این مسابقه منتشر شد که درباره آن نوشته بودند ورود هواپیماهای خصوصی میلیاردرهای جهان باعث شد گنجایش فرودگاه این شهر برای پذیرش تکمیل شود. اما آیا واقعا وجودزمینه‌های لازم فعالیت این‌گونه شرکت‌ها و انجام پرواز با جت اختصاصی یا داشتن جت اختصاصی در ایران عجیب است؟ به نظر می‌رسد باید به این سؤال پاسخ نه داد. حدود دو سال پیش رئیس مرکز تجارت جهانی ایران در گفت‌وگویی با خبرگزاری تسنیم گفته بود: «ایران ۷۵میلیونی،میلیاردرهای زیادی دارد که نام اکثر آنها را حتی کسی تاکنون نشنیده است». حتی اگر این آمار و ارقام را هم نداشته باشیم، با استناد به گزارش خبرگزاری‌ها و آمارهای رسمی می‌توان فهمید ایران یکی از کشورهای پرجاذبه برای برخی تولیدکنندگان کالاهای بسیار لوکس و گران‌قیمت است. این بخشی از گزارش خبرآنلاین درباره واردات خودروهای گران‌قیمت پورشه و مازراتی به ایران است: «بررسی‌ها نشان می‌دهد بیشترین فروش پورشه در سال ٢٠١١ مربوط به ایران بود و در سال‌های اوج تحریم، درحالی‌که ورود پول حاصل از فروش نفت به ایران ممکن نبود، پورشه و سایر خودروهای لوکس بازاری داغ در ایران داشتند.
در سال‌های ١٣٨٨ تا ١٣٩٢ در مجموع ٩٥هزارو ٦٧٣ دستگاه خودروی لوکس وارد ایران شد. در این دوره زمانی تعداد پورشه‌های وارداتی هزارو ٧٦٢ دستگاه بود. یک روزنامه اسپانیایی پیش از این ایران را بزرگ‌ترین وارد‌کننده پورشه در سال‌های گذشته، در خاورمیانه معرفی کرده بود».حالا چندان عجیب هم نیست اگر امثال همین پورشه‌سواران پرتعداد که جاده‌ها و خیابان‌های زمینی را با این خودروهای‌میلیاردی طی می‌کنند، برای مسیرهای هوایی‌شان هم با جت‌های اختصاصی چند‌میلیون‌دلاری این طرف و آن طرف بروند.
*روزنامه شرق