به بهانه سی‌وچهارمین سالگرد تأسیس بانک توسعه صادرات ایران بررسی شد؛
اقتصاد بدون نفت با تکیه بر شبکه بانکی
نقدینه - عبور از اقتصاد نفتی به سمت اقتصاد مبتنی بر صادرات غیرنفتی، نه یک انتخاب، بلکه ضرورتی راهبردی برای ایران است. صادرات غیرنفتی به‌عنوان موتور محرک رشد پایدار، نیازمند حمایت ساختاری، زیرساختی و مالی است. در این مسیر، بانک‌ها به‌ویژه بانک‌های توسعه‌ای، می‌توانند از طریق تأمین منابع، کاهش ریسک و ارائه خدمات مالی نوین، نقش تسهیل‌گر رشد را ایفا کنند.
به گزارش پایگاه خبری نقدینه ، در شرایطی که اقتصاد ایران بیش از هر زمان دیگری به عبور از وابستگی به درآمد‌های نفتی نیاز دارد، تقویت زیرساخت‌های صادرات غیرنفتی به ضرورتی انکارناپذیر تبدیل شده است. در این میان، اگزیم‌بانک‌ها به‌عنوان نهاد‌های تخصصی تأمین مالی تجارت خارجی، نقش کلیدی در حمایت از تولیدکنندگان داخلی، کاهش ریسک‌های صادراتی و گشودن دروازه‌های بازار‌های جهانی ایفا می‌کنند.
یکی از این بانک‌ها، بانک توسعه صادرات ایران است.بانک توسعه صادرات ایران که اکنون وارد سی‌وچهارمین سال فعالیت خود شده، یکی از معدود نهادهایی است که با مأموریت مشخص «حمایت از صادرات غیرنفتی» پا به میدان گذاشته و طی بیش از سه دهه تلاش مستمر، به یکی از بازو‌های اصلی اجرای سیاست‌های کلان اقتصادی در حوزه صادرات تبدیل شده است.
نقش بی‌بدیل شبکه بانکی در گذار از اقتصاد تک‌محصولی و نفتی به سوی یک ساختار پایدار و متکی بر صادرات غیرنفتی، فرصتی منحصر‌به‌فرد را فراهم می‌آورد تا به تأمل در چگونگی عملکرد شریان‌های حیاتی مالی کشور در راستای خلق اقتصادی مقاوم در برابر شوک‌های خارجی و متکی بر ظرفیت‌های درونی بپردازیم.در این مسیر پرچالش، اما حیاتی، تقویت زیرساخت‌ها و سازوکار‌های حمایت از صادرات غیرنفتی به ضرورتی انکارناپذیر تبدیل شده است.
در دل این ساختار نوین اقتصادی، «اگزیم‌بانک‌ها» به عنوان نهاد‌های مالی تخصصی و استراتژیک، نقشی کانونی و بی‌جایگزین در تأمین مالی تجارت خارجی ایفا می‌کنند.در میان این نهاد‌های تخصصی، بانک توسعه صادرات ایران جایگاهی ویژه دارد. این بانک در سی‌وچهارمین سالگردتاسیس خود، یکی از معدود نهادهایی محسوب می‌شود که از بدو تأسیس با مأموریتی کاملاً مشخص و حیاتی «حمایت از صادرات غیرنفتی» پای به عرصه وجود گذاشت و با بیش از سه دهه تلاش بی‌وقفه، تجربه اندوزی در شرایط گوناگون اقتصادی و مقابله با تحریم‌ها و چالش‌ها به یکی از بازو‌های اصلی و کلیدی اجرای سیاست‌های کلان اقتصادی کشور در حوزه ارتقاء و تنوع‌بخشی صادرات غیرنفتی مبدل شده است.
سالگرد تأسیس این بانک، بهانه‌ای است تا با نگاهی عمیق‌تر و تحلیلی جامع‌تر، به این پرسش بنیادین بپردازیم که نقش اگزیم‌بانک‌ها، و به ویژه بانک توسعه صادرات ایران، در پیشبرد اهداف اقتصاد بدون نفت و توسعه پایدار صادرات غیرنفتی تا چه اندازه پررنگ، حیاتی و تحول‌آفرین است؟ این گزارش در ادامه، با بهره‌گیری از دیدگاه کارشناسان و مسئولان، به بررسی ابعاد مختلف این نقش‌آفرینی می‌پردازد و چشم‌انداز آینده را ترسیم می‌کند.
رابطه تنگاتنگ میان فعالیت‌های اقتصادی و بانک‌ها
جعفر قادری، نایب‌رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با اشاره به نقش کلیدی اگزیم‌بانک‌ها در توسعه صادرات غیرنفتی به اقتصاد۲۴ گفت: تمام فعالیت‌های اقتصادی به شکلی مستقیم یا غیرمستقیم با بانک‌ها در ارتباط بوده و از تأمین ضمانت‌نامه‌های لازم، پرداخت تسهیلات و تأمین مالی گرفته تا انتقال وجه و ایجاد ارتباط بین خریدار و فروشنده، همگی وابسته به نظام بانکی هستند.
اگر بانک‌ها در عرصه اقتصادی به‌درستی عمل کنند، بخش عمده‌ای از فعالیت‌ها با سرعت بیشتری پیش خواهد رفت و صادرات غیرنفتی نیز شکوفا خواهد شد.قادری با اشاره به برخی از محدودیت‌ها در خصوص عملکرد بانک توسعه صادرات ایران گفت: این بانک با وجود محدودیت‌ها، توانسته در بسیاری از حوزه‌های صادراتی نقش مؤثر ایفا کرده و عملکرد قابل قبولی داشته باشد.
کمک‌های بلاعوض، راهی برای بهبود صادرات غیرنفتیسیاوش غیبی‌پور، کارشناس اقتصادی نیز با اشاره به تأثیر مستقیم بانک‌ها بر توسعه صادرات غیرنفتی به اقتصاد۲۴ گفت: بانک‌ها بدون تردید می‌توانند تأثیر قابل توجهی بر روند صادرات غیرنفتی داشته باشند. ارائه کمک‌های بلاعوض و تسهیلات کم‌بازده، می‌تواند جهش صادراتی ایجاد کند. شبکه بانکی با بهره‌گیری از ابزار‌های در اختیار خود، می‌تواند فرآیند صادرات را تسهیل کند
وی ادامه داد: اگرچه برخی نهاد‌های دولتی برای توسعه صادرات نیاز به حمایت‌های کلان دارند و شاید نتوانند به‌خوبی از خدمات بانکی بهره‌مند شوند، اما بخش خصوصی می‌تواند با اتکا به بانک‌ها، صادرات خود را رونق دهد. در شرایط فعلی اقتصادی، حمایت بانک‌ها دلگرمی بزرگی برای صادرکنندگان است و صادرات غیرنفتی به پشتیبانی همه بانک‌ها نیاز دارد.تسهیلات کم‌بهره، ابزاری برای حمایت از صادرات
عمر علیپور، نماینده مردم ماکو در مجلس شورای اسلامی نیز با تأکید بر نقش پررنگ بانک‌ها در بهبود فعالیت‌های اقتصادی، به اقتصاد۲۴ گفت: بانک‌ها نقش مهمی در توسعه فعالیت‌های اقتصادی دارند؛ از جمله اشتغال‌زایی، افزایش تولید و رونق صادرات غیرنفتی. در گذشته، بانک‌ها تسهیلات کم‌بهره و وام‌های بلندمدت در اختیار فعالان اقتصادی قرار می‌دادند. اگر این رویه ادامه پیدا کند، امکان کارآفرینی، افزایش تولید و توسعه صادرات فراهم خواهد شد؛ اما اگر تسهیلات با نرخ‌های بالا پرداخت شود، نمی‌توان انتظار رونق اقتصادی داشت.
وی خاطرنشان کرد: بانک‌ها با تسهیلات ارزان‌قیمت می‌توانند به‌راحتی از تولیدکنندگان و صادرکنندگان حمایت کنند.اقتصاد پایدار در گرو حمایت‌های بانکیعبور از اقتصاد نفتی به سمت اقتصاد مبتنی بر صادرات غیرنفتی، نه یک انتخاب، بلکه ضرورتی راهبردی برای ایران است. صادرات غیرنفتی به‌عنوان موتور محرک رشد پایدار، نیازمند حمایت ساختاری، زیرساختی و مالی است. در این مسیر، بانک‌ها به‌ویژه بانک‌های توسعه‌ای، می‌توانند از طریق تأمین منابع، کاهش ریسک و ارائه خدمات مالی نوین، نقش تسهیل‌گر رشد را ایفا کنند.
همان‌طور که کارشناسان تأکید دارند، آینده صادرات غیرنفتی در گرو عملکرد بانک‌هاست. حمایت هدفمند بانک‌ها از تولیدکنندگان و صادرکنندگان می‌تواند اقتصاد ایران را از وابستگی به نفت رهایی بخشیده و زمینه‌ساز اقتصادی پایدار و متکی بر تولید شود.