علی قاسمی : زمستان‌‌‌های گذشته در بورس همواره با چالش‌‌‌هایی همراه بوده است؛ به طوری که صنایع، طی سال‌های قبل، همواره به دلیل مشکلات انرژی و تامین آن با افت تولید و فروش همراه بوده‌‌‌اند؛ اما امسال شرایط به گونه دیگری رقم خورده است. بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد که انرژی تامین‌شده برای صنایع از ابتدای زمستان نسبت به مدت مشابه سال گذشته بهبود یافته است. از این‌رو، به نظر میرسد صنایع با وجود ریسک‌‌‌های متعدد، به لحاظ انرژی بهانه‌‌‌ای برای عدم‌تولید نداشته باشند. از سویی دیگر طی دی‌ماه سال‌جاری، میانگین دلار نیما، بالای 39هزار تومان تثبیت شده و همین امر در بهبود درآمد شرکت‌ها موثر واقع شده است.
از این‌رو، مجموع درآمد 382نماد بورسی که گزارشهای دی‌ماه آنها در سامانه کدال منتشر شده، به 249هزار میلیارد تومان رسیده است که نزدیک به سقف شهریور‌ماه سال‌جاری است. درآمد دی‌ماه صنعت نسبت به آذرماه، 3.91درصد بهبود یافته است که همین امر میتواند نشانه بهبود اوضاع باشد. همچنین درآمد دی‌ماه نسبت به دی‌ماه سال گذشته 41.81درصد افزایش یافته است که تقریبا قابل قبول به نظر میرسد. ضمن آنکه درآمد دی‌ماه نسبت به میانگین درآمد ماهانه بازار سهام، 7.59درصد بالاتر است. مجموع درآمد نمادهای بازار از ابتدای سال‌جاری تا پایان دی‌ماه 2هزار و 322هزار میلیارد تومان بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل، رشد 35.58درصدی را برای بازار به همراه داشته است.
بیشترین رشد درآمد 10ماهه متعلق به صنعت سخت‌افزار و تجهیزات بوده که نسبت به 10ماه قبل، رشد 165درصدی را تجربه کرده است. علاوه بر این، بیشترین رشد درآمد دی‌ماه نسبت به دی‌ماه سال گذشته به صنعت چاپ و نشر اختصاص دارد. این درحالی است که صنعت فعالیت مهندسی با رشد 54درصدی درآمد دی‌ماه خود نسبت به آذرماه یکی از بهترین گزارش‌‌‌ها را به بازار ارائه داده است.
روشن شدن موتور دلاری‌‌‌ها
بالاخره افزایش نرخ دلار نیما، رشد درآمدی خوبی را برای صنایع دلاری بازار سهام رقم زد؛ به طوری که عمده صنایع بزرگ که درآمد آنها به قیمت دلار وابستگی بیشتری دارد، موفق شدند دی‌ماه خوبی را تجربه کنند. به نظر میرسد اکنون نوبت جبران عقب‌ماندگی صنایع بزرگ رسیده است تا از افزایش نرخ دلار استفاده کرده و بازدهی خوبی را نصیب سهامداران کنند.
صنعت فولاد، طی دی‌ماه موفق شده است با ثبت درآمد 44هزار میلیارد تومانی رشد 43.82درصدی درآمد را نسبت به دی‌ماه سال گذشته به ثبت برساند. درآمد مجموع فولادی‌‌‌ها نسبت به آذرماه کاهشی بوده است؛ اما به نظر میرسد، با توجه به فصل سرما و کاهش احتمالی تولید و فروش، این کاهش درآمد طبیعی باشد. رشد درآمد 10ماهه این صنعت نسبت به مدت مشابه سال قبل، 48.52درصد بوده است.
همچنان نمادهای «فسبزوار» و «فسازان» جزو برترین نمادهای این صنعت به شمار می‌‌‌روند. قیمت آهن اسفنجی و ورق گرم در بورس‌کالا درحال رکوردزنی است و شمش فولاد نیز استارت رشد قیمت‌ها را در تالار نقره‌‌‌ای زده است.
صنعت فلزات گرانبها نیز جزو صنایع برتر دی‌ماه بود. این صنعت با درآمد 14هزار میلیارد تومانی در اولین‌ماه از زمستان سال‌جاری، موفق شد رشد 56درصدی درآمد را نسبت به دی‌ماه سال قبل به ثبت برساند. این درحالی است که درآمد تجمعی 10ماه اخیر این صنعت نیز 50درصد بهبود یافته است. در گزارشهای 9ماهه نیز برخی از نمادهای این صنعت خوش درخشیدند.
نمادهای «فرآور» و «فسوژ» جزو امن‌‌‌ترین نمادها برای سرمایه‌گذاری هستند. این درحالی است که قیمت شمش روی، کاتد مس، شمش و بیلت آلومینیوم نیز طی دی‌ماه در بورس‌کالا بهبود یافته است.
صنعت مواد شیمیایی نیز که شامل پتروشیمی‌‌‌های متانول و الفین‌‌‌ساز و صنعت دوده می‌شود، درآمد 47هزار میلیارد تومانی را در دی‌ماه رقم زده است. رشد چشمگیر درآمد پتروشیمی نوری، بازار را در گزارشهای ماهانه غافلگیر کرده است. درآمد دی‌ماه این صنعت نسبت به دی‌ماه گذشته 23درصد و نسبت به آذرماه 43درصد بوده است. این موضوع در کنار رشد 16درصدی نسبت به میانگین درآمد ماهانه این صنعت حکایت از آن دارد که رشد درآمدی صنعت پتروشیمی با وجود فصل سرما آغاز شده است. در صنعت پتروشیمی، نمادهای «شتوکا»، «شملی» و «شاملا» امن‌‌‌ترین نمادهای این صنعت هستند.
اما باید این نکته را در نظر داشت که نماد «شدوص» در صنعت دوده به دلیل گزارش درخشان فصلی و گزارشهای ماهانه موجود همچنان مورد توجه است؛ این درحالی است که پتروشیمی نوری و پتروشیمی جم، استارت رشد درآمدی خود را برای کاستی‌‌‌های گذشته زده‌‌‌اند و نوری با رشد 190درصدی درآمد یکی از بهترین گزارش‌‌‌ها را ارائه کرده است.
صنعت کانی فلزی، با وجود آنکه به لحاظ سودآوری برای بازار جذاب نیست، درآمدهای خوبی را به ثبت رسانده است. این صنعت نیز با 16هزار میلیارد تومان درآمد عملیاتی در دی‌ماه رشد 159درصدی درآمد را نسبت به دی‌ماه گذشته رقم زده است. این موضوع حکایت از آن دارد که چالش‌‌‌های انرژی نیز برای صنعت تا حدودی برطرف شده است. اما همچنان ریسک حقوق دولتی سود این شرکت‌ها را دستخوش تغییر می‌کند. «کنور» با توجه به گزارش فصلی و دی‌ماه خود و نسبت قیمت به سود پایین جزو جذاب‌‌‌ترین نمادهاست. صنعت اوره که آن را با نام صنعت کود و نیتروژن نیز می‌‌‌شناسند، با ثبت درآمد 6هزار و 400میلیاردتومانی، رشد درآمدی خوبی را نسبت به ماه‌‌‌های گذشته تجربه کرده است. به نظر میرسد فصل رشد صنعت اوره آغاز شده و جذابیت این صنعت افزایش خواهد یافت. «خراسان» و «شیراز» برترین نمادهای این صنعت هستند.
ریالی‌‌‌ها در لاک خود فرو رفتند؟
صنایع ریالی که نسبت به دلاری‌‌‌ها اندازه کوچک‌تری دارند، از ابتدای سال‌جاری رکوردهای درآمدی خوبی را به ثبت رسانده‌‌‌اند و عملکرد واقعی سودآوری این صنایع در گزارشهای فصلی به‌وضوح مشخص است؛ به طوری که برخی از صنایع نظیر لاستیک و پلاستیک، رشدهای عجیب و غریب سودآوری را برای بازار به همراه داشتند.
همچنان نیز برخی از این صنایع عملکرد خوبی دارند و جزو ارزنده‌‌‌ترین صنایع بازار هستند. اما با توجه به رشد نرخ دلار، احتمالا در کوتاه‌مدت از صنایع بزرگ عقب خواهند ماند؛ به طوری که به نظر میرسد، درآمد دی‌ماه این صنایع نیز نسبت به آذرماه تعریف چندانی نداشته است. هرچند برخی از صنایع همچنان در بازار می‌‌‌تازند.
صنعت خودرو، به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین صنایع ریالی بازار، درآمد 42هزار میلیارد تومانی را ثبت کرده که نسبت به دی‌ماه سال قبل، 63درصد افزایش یافته و نسبت به آذرماه تغییر به‌خصوصی نداشته است؛ به طوری که نماد «خزامیا» موفق شده است درآمد خود را نسبت به ماه قبل بهبود بخشد. در مجموع میتوان عملکرد ایران‌خودرو و شرکت زامیاد را قابل قبول دانست.
صنعت وسایل خانگی، حال خوبی ندارد؛ به طوری که درآمد دی‌ماه این صنعت نسبت به دی‌ماه 1401 کاهش 2درصدی را تجربه کرده است. با این حال، این صنعت موفق شده است درآمد خود را نسبت به آذرماه 22.22درصد بهبود بخشد. همچنان «لبوتان» گزینه مناسبی برای بخش کوچکی از پرتفوی سرمایه‌گذاری است. صنعت دارو نیز شرایط مناسبی ندارد. این صنعت طی سال‌جاری متاسفانه موفق نشد انتظارات را برآورده کند. با این حال، برخی از نمادها در این صنعت می‌‌‌توانند مرهمی برای پرتفوی بازار باشند. اخیرا راه‌‌‌اندازی صندوق بخشی دارو نیز میتواند پرتفوی متنوع و بهینه‌‌‌ای را در اختیار سهامداران قرار دهد. به نظر میرسد این صنعت با رشد 44درصدی درآمد طی 10ماه اخیر در لاک خود فرو رفته باشد. «دجابر» و «دتماد» نیز گزینه‌‌‌های مناسبی برای سرمایه‌گذاری در این گروه هستند.
لاستیک و پلاستیک، گروهی که تا چندی پیش اوضاع خوبی نداشت و در روزهای پایانی پاییز عملکرد خوبی را برای بازار به ارمغان آورد، اکنون با افت 11.29درصدی درآمد نسبت به آذرماه همراه شده است. این درحالی است که درآمد 2هزار و 800میلیارد تومانی صنعت نسبت به دی‌ماه گذشته 51.92درصد بهبود یافته است. همچنان «پکرمان» نمادی امن‌‌‌تر و ارزنده‌‌‌تر در این گروه است.
ترمز رشد شوینده‌‌‌سازها نیز تا حدودی کشیده شده است. این صنعت درآمد 2هزار و 300میلیارد تومانی خود در دی‌ماه سال‌جاری را نسبت به دی‌ماه قبل، 34.31درصد بهبود بخشیده است. برترین نمادهای این صنعت از نظر قیمت و گزارش‌‌‌ها «قرن» و «شپاکسا» هستند.
قطعات خودرو، صنعتی است که خوش درخشید و گزارشهای فصلی خوبی را روانه سامانه کدال کرد. این صنعت با رکوردهای سودآوری و درآمدی خود در 9ماهه سال، بازدهی‌‌‌های مطلوبی را برای سبدهای سرمایه‌گذاری به همراه داشت. درآمد دی‌ماه این صنعت، 4هزار و 700میلیارد تومان به ثبت رسیده که نسبت به دی‌ماه گذشته 20درصد بهبود یافته است. افسار این صنعت نیز با شروع زمستان کشیده شده است.
صنعت سیمان، گروه جذاب بازار که برخی از نمادهای آن بازدهی‌‌‌های شگفت‌انگیزی را در شرایط رکودی بازار به همراه داشتهاند، همچنان در بازار می‌‌‌تازد. این صنعت با ثبت درآمد 4هزار میلیارد تومانی موفق شده است نسبت به دی‌ماه سال قبل، درآمد خود را 70درصد بهبود بخشد. این در حالی است که این عدد، 5.81درصد کمتر از آذرماه است که بخشی از آن به دلیل کاهش تولید و فروش ناشی از انرژی‌‌‌بر بودن این صنعت است. «سپاها»، «سبجنو» و «سشرق» جزو برترین نمادهای صنعت هستند.
شکر که طی این مدت شیرینی بازار به سهامداران به شمار می‌‌‌رفت، اکنون به دلیل فصل سرما و کاهش تولید مرسوم سالانه درآمد خوبی را طی دی‌ماه به ثبت نرسانده است. این درحالی است که همچنان درآمد تجمعی این صنعت بالاست و بازدهی زیادی برای بازار به همراه داشته است.
صنعت کاشی و سرامیک نیز مانند صنعت دارو حال و روز خوشی نداشت؛ به طوری که این صنعت، در دی‌ماه با درآمد 500میلیارد تومانی تنها رشد 22درصدی درآمد را نسبت به دی‌ماه قبل رقم زده است. نبود تناسب بین رشد نرخ فروش با بهای تمام‌شده هم سبب شده است تا این صنعت در گزارشهای فصلی نیز پتانسیلی از خود نشان ندهد.
اما صنعت کانی غیرفلزی، مانند سیمان همچنان در بازار رقیب قدری ندارد. این صنعت علاوه بر آنکه درآمد 971میلیارد تومانی را برای بازار رقم زده، موفق شده است این عدد را 57درصد نسبت به دی‌ماه سال گذشته، 2.52درصد نسبت به آذرماه و 6.4درصد نسبت به میانگین سال‌جاری افزایش دهد. این درحالی است که درآمد تجمعی 10ماهه صنعت نسبت به سال قبل، 46درصد بهبود یافته است. نمادهای «کپشیر» و «کگاز» بهترین عملکرد را داشتهاند و قیمت مناسبی برای ورود دارند.
توجه بازار به تحولات 1403
انتشار گزارشهای ماهانه و فصلی صنایع تقریبا انتظارات در خصوص سود 1402 را مشخص کرده است و هر آنچه انتظار می‌‌‌رفت، در قیمت‌ها دیده شده است. اگر نمادی کمتر از انتظارات عمل کرده، بازدهی کمتری کسب کرده و بازار او را تنبیه کرده است. نمادی نیز که بهتر از انتظارات عمل کرده، بازدهی خوبی را به ارمغان آورده است. اما باید توجه کرد که بازار برای سود 1403 اهمیت زیادی قائل است و احتمالا قیمت‌گذاری فعلی را براساس مفروضات آینده رقم خواهد زد. رشد فعلی نرخ دلار که قابل انتظار بوده و میتواند بازار نیما را نیز با خود همراه کند، قطعا به نفع صنایع دلاری خواهد بود. اما باید به این نکته توجه کرد که کدام صنعت به اندازه دلار یا بیشتر از آن رشد سودآوری را تحمل خواهد کرد.
دومین موضوع برای چینش سبد کم‌‌‌ریسک، توجه به صنایعی است که نسبت قیمت به سود آینده‌‌‌نگر پایینی دارند. در حال حاضر اگر نرخ دلار نیما برای سال آینده به‌طور معقول حدود 50هزار تومان در نظر گرفته شود، برترین نمادها را میتوان برای سبد سهام انتخاب کرد.
در صنعت فولاد، کمترین قیمت به سود به «کاوه» و «فسبزوار» تعلق دارد که گزارشهای خوبی نیز داشتند. در سایر فلزات، «فاسمین»، «فسوژ» و «فزر» نسبت قیمت به سود کمتر از 6واحد دارند. در میان پالایشگاهی‌‌‌ها «شپنا» و «شتران» P/E پایین‌‌‌تر از 4واحد دارند. در میان تایرسازان هم «پکویر» پایین‌‌‌ترین نسبت قیمت به سود را دارد. در سنگ‌آهنی‌‌‌ها هم «کنور» و «کچاد»، دارای پایین‌‌‌ترین نسبت قیمت به سود و در سیمان، «سشرق» و «سپاها» جزو ارزنده‌‌‌ترین نمادهای بازار هستند.
