به گزارش پایگاه خبری نقدینه، مرکز پژوهشهای مجلس گزارشی را از وضعیت فقر مطلق در شش ماهه اول سال ۱۳۹۷ارائه کرده است که در آن از رشد ۲۵درصدی خط فقر تابستان۹۷نسبت به تابستان ۹۶خبر داده و آورده است که "در بهترین حالت درآمدهای خانوار در تابستان ۱۳۹۷نسبت به بهار ۱۳۹۷ثابت مانده است، خط فقر مطلق برای یک خانوار چهار نفره در شهرستان تهران، ۳۰۰هزار تومان افزایش یافته است. این رقم برای فقرا رقم قابل ملاحظهای است و لزوم توجه به سیاستهای حمایتی را میرساند".
این مرکز همچنین گزارشی را درباره میزان خط فقر و تغییرات آن در سال ۱۳۹۵تا منتشر کرده است که بر اساس آن حدود ۶۵درصد خانوارهای مناطق روستایی در سه استان سیستانوبلوچستان، ایلام و کهگیلویه و بویراحمد دارای فقر غذایی هستند.
در سال ۱۳۹۵حدود ۱۵درصد جمعیت شهری و ۱۲درصد جمعیت روستایی زیر خط فقر مطلق قرار داشتهاند. در این سال استانهای سیستان و بلوچستان (۳۸.۳درصد)، کرمان (۳۲.۹درصد)، گلستان (۳۰.۷درصد)، قم (۲۹.۹درصد)، و هرمزگان (۲۲.۱درصد) بالاترین میزان جمعیت زیر خط فقر مطلق را دارند.
در این بین، جمعیت زیر خط فقر در مناطق روستایی (۳۵.۵درصد) استان کرمان بیش از مناطق شهری (۳۱درصد) است و در سایر این استانها، فقر مطلق در بین خانوارهای مناطق شهری بیش از مناطق روستایی شیوع دارد.
در این گزارش، مناطق شهری کشور در چهار خوشه و مناطق روستایی نیز در پنج خوشه دستهبندی شدهاند و برای هر خوشه، خط فقر جداگانه محاسبه شده است. برایناساس، ابتدا خط فقر سرانه (به ازای هر نفر) در خوشههای مختلف محاسبه شده و عدد بهدستآمده در ۲.۷ضرب شده است تا خط فقر مطلق برای یک خانوار چهار نفره بهدست آید.
خط فقر مطلق ماهانه در مناطق شهری برای خوشۀ اول یک میلیون و ۱۰۹هزار تومان، برای خوشۀ دوم ۹۸۳هزار تومان، برای خوشۀ سوم یک میلیون و ۳۶۵هزار تومان، و برای خوشۀ چهارم دو میلیون و ۷۶هزار تومان محاسبه شده است. خط فقر مطلق خانوار در مناطق روستایی نیز برای خوشههای اول تا پنجم بین ۵۴۳هزار تومان تا یک میلیون ۱۶۷هزار تومان متفاوت است.
در این رابطه جعفر خیرخواهان - عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد - در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به تفاوت افزایش ۳۰۰هزار تومانی خط فقر در شهرهای بزرگ، به تفاوت اندازه خط فقر در شهرها و روستاها هم اشاره کرد و گفت: اصلی ترین عامل این تفاوت مساله مسکن است که در شهرهای بزرگ سهم بسیار بالایی را به خود اختصاص داده است اما هزینه این مقوله در روستاها عملا نزدیک به صفراست. افزایش قیمت مسکن یکی از علل اصلی افزایش درصد شهروندان زیر خط فقر در شهرهای بزرگ بوده است.
او همچنین با اشاره به اثرگذاری مستقیم تورم بر تحرک خط فقر ادامه داد: آن چیزی که باعث شده خط فقر بالاتراز سالهای گذشته باشد، افزایش هزینههای زندگی در یک سال گذشته و مخصوصا ۹ماه گذشته است. واقعیت این است که در شرایط تورمی طبقات ضعیفتر بیشتر تحت تاثیر قرار میگیرند و درصد بیشتری هم به زیر خط فقر کشیده میشوند.
خیرخواهان در ادامه با ارائه تعریفی از فقر مطلق، آن را عدم توانایی خانوارها در تامین نیازهای اساسی خود توصیف کرد و سلامت و خدمات بهداشتی، هزینههای تحصیل، سرپناه و پوشاک را به عنوان اصلیترین نیازهای انسان برشمرد.
به گزارش ایسنا، بر اساس گزارش مرکز پژوهشهای مجلس برای سال ۱۳۹۵، حدود ۶۵درصد خانوارهای مناطق روستایی در سه استان سیستانوبلوچستان، ایلام، و کهگیلویهوبویراحمد دارای فقر غذایی هستند. در مناطق شهری نیز در خوشههای مختلف بین ۳۰تا ۴۰درصد جمعیت کمتر از ۲۱۰۰کالری در روز مصرف غذایی دارند که اگر در این گزارش، فقر خوراکی و غیرخوراکی از هم تفکیک شود، شیوع فقر غیر خوراکی کمتر از خوراکی است؛ این نشان میدهد خانوارهای فقیر برای تأمین هزینههای ضروری غیرخوراکی (در همان سطح فقیرانه)، از کیفیت سبد خوراکی خود کم میکنند.